Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
Sposób prowadzenia badań archeologiczno-architektonicznych, a możliwości wykorzystania ich wyników w procesie projektowym na przykładzie byłego Szpitala im. Babińskiego we Wrocławiu.
Justyna Kleszcz
j.kleszcz@aiu.uz.zgora.plKatedra Architektury i Urbanistyki; Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska; Uniwersytet Zielonogórski; (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7571-6367
Piotr Kmiecik
Pracownia B2; Wrocław; (Polska)
Abstrakt
Niniejszy artykuł stanowi omówienie zagadnienia trybu i sposobu prowadzenia badań archeologiczno-architektonicznych ze szczególnym uwzględnieniem możliwości prawnych oraz analizę skutków (pozytywnych i negatywnych) wyboru poszczególnych form na sposób, w jaki prowadzone są prace projektowe oraz możliwości ekspozycji odsłoniętych reliktów. Zagadnienia te zostaną omówione głównie na przykładzie prac prowadzonych od 2015 roku na obszarze byłego szpitala im. Babińskiego przy placu Jana Pawła II we Wrocławiu przez zespół badawczy pod kierunkiem dr inż. arch. Piotra Kmiecika oraz dr Roberta Szweda, przy współudziale dr Czesława Lasoty. Teren byłego Szpitala był zdecydowanie jednym z najciekawszych pod względem archeologiczno – architektonicznym we Wrocławiu, jednocześnie jednak również jednym z najbardziej skomplikowanych. Na stopień skomplikowania miało wpływ nie tyle nagromadzenie warstw kulturowych i spodziewanych odkryć, a samo położenie oraz nawarstwienie ciągłych przekształceń obszaru, skutkujące gęstą zabudową, a także nagromadzeniem czynnych magistrali sieciowych o znaczeniu tranzytowym, ukształtowaniem powiązań komunikacyjnych w obrębie rozległego obszaru i ukształtowaniem zieleni objętej ochroną prawną. Jednoczesne wystąpienie tylu czynników spowodowało niemożliwość oszacowania zakresu i wielkości prowadzonych prac przed ich rozpoczęciem, wymusiło elastyczność oraz konieczność zaaranżowania badań z uwzględnieniem udziału ekip budowlanych w ich trakcie. Poziom komplikacji wymuszał także pewne modyfikacje w trybie prowadzonych prac, co ukazuje konieczność weryfikacji podejścia do restrykcyjnego podziału, oraz ukazuje szereg możliwości, jakie daje ściślejsza współpraca na linii architekt-archeolog-urząd konserwatora zabytków-budowa.
Słowa kluczowe:
badania archeologiczno-architektoniczne, wytyczne projektowe, konserwator zabytkówBibliografia
[1] Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z późn. zm.).
[2] Kokoszkiewicz M. Konserwator ochroni zabytkowe budynki szpitala Babińskiego. Gazeta Wyborcza, Wrocław, 26.03.2014, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,15685435,Konserwator_ochroni_zabytkowe_budynki_szpitala_Babinskiego.html, dostęp 02.12.2017.
[3] Uchwała nr XXVIII/978/08 rady miejskiej Wrocławia z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części obszaru Starego Miasta – rejon Arsenału i ul. św. Mikołaja.
[4] Uchwała nr XXVIII/978/08 rady miejskiej Wrocławia z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części obszaru Starego Miasta – rejon Arsenału i ul. św. Mikołaja.
[5] Burak M. Arsenał wrocławski. Muzeum Miejskie Wrocławia, Wrocław, 2012.
[6] Rejestr zabytków Miasta Wrocławia. 16.11.2017, http://bip.um.wroc.pl/artykuly/204/zabytki-wroclawia, wpis nr A/5945/1-7, odczyt: 23.11.2017.
[7] Wójtowicz M. Dawny szpital Wszystkich Świętych. Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław, 2008.
[8] Kmiecik P., Szwed R. Wystrój kamieniarski opactwa na Ołbinie w świetle najnowszych odkryć archeologiczno-architektonicznych na terenie byłego szpitala im. Józefa Babińskiego we Wrocławiu, [w:] Od benedyktynów i premonstratensów do salezjanów. Dzieje kościoła i parafii św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie. (ed. Wójcik M.). Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, w druku.
[9] Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z późn. zm.).
[10] Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz. U. z 2017 poz. 1265).
[11] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 r. nr 92 poz. 880 , z późn. zm.).
[12] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2017 r. poz. 1332, 1529).
[13] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2015 r. poz. 1422).
[2] Kokoszkiewicz M. Konserwator ochroni zabytkowe budynki szpitala Babińskiego. Gazeta Wyborcza, Wrocław, 26.03.2014, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,15685435,Konserwator_ochroni_zabytkowe_budynki_szpitala_Babinskiego.html, dostęp 02.12.2017.
[3] Uchwała nr XXVIII/978/08 rady miejskiej Wrocławia z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części obszaru Starego Miasta – rejon Arsenału i ul. św. Mikołaja.
[4] Uchwała nr XXVIII/978/08 rady miejskiej Wrocławia z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części obszaru Starego Miasta – rejon Arsenału i ul. św. Mikołaja.
[5] Burak M. Arsenał wrocławski. Muzeum Miejskie Wrocławia, Wrocław, 2012.
[6] Rejestr zabytków Miasta Wrocławia. 16.11.2017, http://bip.um.wroc.pl/artykuly/204/zabytki-wroclawia, wpis nr A/5945/1-7, odczyt: 23.11.2017.
[7] Wójtowicz M. Dawny szpital Wszystkich Świętych. Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław, 2008.
[8] Kmiecik P., Szwed R. Wystrój kamieniarski opactwa na Ołbinie w świetle najnowszych odkryć archeologiczno-architektonicznych na terenie byłego szpitala im. Józefa Babińskiego we Wrocławiu, [w:] Od benedyktynów i premonstratensów do salezjanów. Dzieje kościoła i parafii św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie. (ed. Wójcik M.). Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, w druku.
[9] Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z późn. zm.).
[10] Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz. U. z 2017 poz. 1265).
[11] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 r. nr 92 poz. 880 , z późn. zm.).
[12] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2017 r. poz. 1332, 1529).
[13] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2015 r. poz. 1422).
Kleszcz, J. i Kmiecik, P. (2018) „Sposób prowadzenia badań archeologiczno-architektonicznych, a możliwości wykorzystania ich wyników w procesie projektowym na przykładzie byłego Szpitala im. Babińskiego we Wrocławiu”., Budownictwo i Architektura, 17(1), s. 169–175. doi: 10.24358/Bud-Arch_18_171_20.
Autorzy
Justyna Kleszczj.kleszcz@aiu.uz.zgora.pl
Katedra Architektury i Urbanistyki; Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska; Uniwersytet Zielonogórski; Polska
https://orcid.org/0000-0002-7571-6367
Autorzy
Piotr KmiecikPracownia B2; Wrocław; Polska
Statystyki
Abstract views: 253PDF downloads: 263
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Budownictwo i Architektura wspiera program otwartej nauki. Czasopismo umożliwia otwarty dostęp (Open Access) do publikacji. Każdy może przeglądać, pobierać i przekazywać artykuły pod warunkiem przestrzegania zasad licencji.
