Analysis of the technical condition of the inner facades of the Donjon at the Klodzko Fortress

Katarzyna Drobek; Maciej Trochonowicz

doi:10.35784/bud-arch.5517

Analiza stanu technicznego elewacji wewnętrznych Donżonu Twierdzy Kłodzko

Katarzyna Drobek

k.drobek@op.pl
Katedra Konserwacji Zabytków; Wydział Budownictwa i Architektury; Politechnika Lubelska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3599-1169

Maciej Trochonowicz

Katedra Konserwacji Zabytków; Wydział Budownictwa i Architektury; Politechnika Lubelska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-7742-7916

DOI: https://doi.org/10.35784/bud-arch.5517

Abstrakt

Artykuł przedstawia analizę stanu technicznego wewnętrznych elewacji Donżonu w Twierdzy Kłodzko. Celem badania jest zrozumienie procesów prowadzących do pogorszenia stanu architektonicznego dziedzictwa. Twierdza Kłodzko, położona na Dolnym Śląsku, jest jedną z najważniejszych i największych fortyfikacji w Polsce, z bogatą historią sięgającą średniowiecza. Współczesne struktury pochodzą głównie z XVII i XVIII wieku. Artykuł koncentruje się na analizie stanu technicznego wewnętrznych elewacji donżonu, które są narażone na różne czynniki degradacji, takie jak warunki atmosferyczne, działalność człowieka i czas. Badania przeprowadzono w latach 2016 i 2023. Miały one na celu określenie obecnego stanu wewnętrznych elewacji donżonu oraz przyczyn obserwowanego pogorszenia. Dwa przeglądy umożliwiły ocenę różnic w uszkodzeniach oraz szybkości procesów degradacji i ich wpływu na obecny stan elewacji.

Słowa kluczowe:

ochrona dziedzictwa, fortyfikacja, pogorszenie, ściana kamienna, Donżon w Twierdzy Kłodzko, stan techniczny elewacji

Bibliografia

Al-Omari A. et al., “Effect of thermal stress, condensation and freezing–thawing action on the degradation of stones on the Castle of Chambord, France”, Environ Earth Sci, 71, 2014, pp. 3977–3989. https://doi.org/10.1007/s12665-013-2782-4
DOI: https://doi.org/10.1007/s12665-013-2782-4 Google Scholar

Bukal G. “Twierdza kłodzka 1620–1900”, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, XXXI (3-4), 1986.
Google Scholar

Jędrysiak T. and Mikos von Rohrscheidt A., “Militarna turystyka kulturowa”, Turystyka Kulturowa, nr 10, (2011), p. 33.
Google Scholar

Twierdza Kłodzko, Kalendarium Twierdzy. Available: www.twierdza.klodzko.pl/kalendarium.html [Access: 06 Nov 2023]
Google Scholar

Zamki i Warownie, Twierdza Kłodzko. Available: www.zamkipolskie.pl [Access: 06 Nov 2023]
Google Scholar

Decision KL-V-1/61/30 of May 13, 1960 concerning listing in the register of monuments.
Google Scholar

Silva, A. et al., “Service life and durability of assemblies“, in Methodologies for Service Life Prediction of Buildings, Berlin/Heidelberg: Springer, 2016, pp. 13–66. https://doi.org/10.1007/978-3-319-33290-1
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-33290-1_2 Google Scholar

Watt D.S., Building Pathology: Principles and Practice. London: Blackwell Publishing Company, 2nd ed., 2007.
Google Scholar

Kozarski P., “Współczesne metody i techniki konserwatorskie zwiększające wartości użytkowe budowli i terenów pofortecznych”, in Fortyfikacja Tom IX, Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji, 2019.
Google Scholar

Steiger M. l. et al., “Weathering and Deterioration”, in Stone in Architecture. Properties, Durability, S. Siegesmund and R. Snethlage Eds., Berlin/Heidelberg: Springer, 2014, pp. 226-316. https://doi.org/10.1007/978-3-642-45155-3
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-45155-3_4 Google Scholar

Galán E. and Aparicio P., “An Approach to the Diagnostic Studies of Stone Degradation”, I Materiali Lapidei: Tra Georisorsa e Beni Culturali, 2009, pp. 95.
Google Scholar

Charola A. E., “Stone deterioration characterization for its conservation”, Geonomos, 24(2), (2016), pp. 16-20. https://doi.org/10.18285/geonomos.v24i2.836
DOI: https://doi.org/10.18285/geonomos.v24i2.836 Google Scholar

Eklund J. A. and Young M. E., Biological Growth on Masonry: Identification & Understanding. Inform. Information of historic building owners. Edinburgh: Historic Scotland, 2013.
Google Scholar

Kozarski P. and Molski P., “Zagospodarowanie i konserwacja zabytkowych budowli”, Fortyfikacja tom XIV, Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji, 2001.
Google Scholar

Szymura T. and Barnat-Hunek D., “Protection of Stone Building Structures Against Corrosion Caused by Moisture”, Barometr Regionalny. Analizy i prognozy, 2(32), 2013, pp. 65-76.
DOI: https://doi.org/10.56583/br.1130 Google Scholar

Charola A. E. and Wendler E., “An Overview of the Water-Porous Building Materials Interactions”, Restoration of Buildings and Monuments, 21 (2-3), 2015, pp. 55–65. https://doi.org/10.1515/rbm-2015-0006
DOI: https://doi.org/10.1515/rbm-2015-2006 Google Scholar

Groot C., “Repair mortars for historic masonry: Effects of the binder choice on durability”, Heron, 61(1), (2016), pp. 33-56.
Google Scholar

Young D., Technical guide: Salt attack and rising damp A guide to salt damp in historic and older buildings, Heritage Council of NSW, 2008.
Google Scholar

Sesana E. et al., “Climate change impacts on cultural heritage: a literature review”, WIREs Climate Change, 12(4), 2021. https://doi.org/10.1002/wcc.710
DOI: https://doi.org/10.1002/wcc.710 Google Scholar

Sabbioni C. et al., “Vulnerability of cultural heritage to climate change”, Pollution Atmospherique, 203, 2009, pp. 285–298.
Google Scholar

Brimblecombe P. et al., “Climate change critical to cultural heritage”, in Survival and sustainability: environmental concerns in the 21st century, H. Gökçekus et al. Eds., Berlin/Heidelberg: Springer, 2011, pp. 195–205. https://doi.org/10.1007/978-3-540-95991-5
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-540-95991-5_20 Google Scholar

Fawcett R., The conservation of architectural ancient monuments in Scotland: guidance on principles. Edinburgh: Historic Scotland, 2001.
Google Scholar

Szostak B., “Structures of masonry walls in buildings of permanent ruin – causes of damage and methods of repairs”, Budownictwo i Architektura, 16(4), 2018, pp. 195–207. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_164_13
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_164_13 Google Scholar

Kowal J., “Twierdza Kłodzko jako obiekt turystyki historyczno-militarnej”, Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 2(16), 2015, pp. 107-119.
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0008.2337 Google Scholar

Bogdanowski J., Architektura obronna w krajobrazie Polski. Od Biskupina do Westerplatte, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.
Google Scholar

Stokłasek-Michalak J., “Kłodzko fortress - a monument of history? The role of monument protection in the context of and regarding politics”, Protection of Cultural Heritage, (7), (2019), pp. 193–206. https://doi.org/10.35784/odk.39
DOI: https://doi.org/10.35784/odk.39 Google Scholar

Podruczny G. Twierdza Kłodzko Monografia historyczna. Kraków: Wydawnictwo Avalon, 2023
Google Scholar

Pobierz