Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
The wooden architectural complex of the city and royal residence of the John III Sobieski in Kukizów
Mykola Bevz
m.bevz@pollub.plDepartment of Architecture and Conservation; Lviv Polytechnic National University;; (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0003-1513-7045
Abstrakt
The palace in Kukizów of King of Poland John III Sobieski is known only to a narrow group of architecture and art historians. The palace and park complex ceased to exist in the 19th century. The architecture of the palace is known especially from the descriptions in the inventory documents from the early 18th century. Although the authorship of the palace design belongs to the well-known artists of the era – Augustyn Wincenty Locci and Piotr Beber, its architecture has not yet been reconstructed. A specific feature of the royal residence in Kukizów was the construction of royal buildings and town buildings in a wooden material. The intention to create a city complex and an entirely wooden residence was a unique experiment in the field of European architecture and urban planning of the 17th century. In the paper we present the results of our research on the architecture of the palace and town for the end of the 17th century.
Słowa kluczowe:
royal residence, Kukizów town, John III Sobieski, palace, park, 17th centuryBibliografia
Aftanazy R., Dzieje rezydencji na kresach dawnej Rzeczypospolitej. – Warszawa: Ossoloineum,1999. T. 7.
Google Scholar
Archive of the Department of Architecture and Conservation, Lviv Polytechnic National University: Bevz, Mykola, Materials of field survey of the old castle in Kukizów-Leshchiw, sygn. 2016-PM-01, p. 1-8.
Google Scholar
AGZ. – T. I. – Warszawa: 1868. – S. 113-115. (przywilej z 1699 р.) [in] http://www.europeana.eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access: 19 Dec 2018]
Google Scholar
AGZ. – T. X. – Warszawa: 1884. – S. 213. Dokument erekcyjny kościoła w Żółkwi. Available: http://www.europeana.eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access: 19 Dec 2018]
Google Scholar
AGZ. – T. XIV. Najdawniiejsze zapiski sądỏw lwowskich. 1440-1456. – Warszawa: 1889. S. 19 (dok. 137). Available: http://www.europeana.eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access 19.12.2018].
Google Scholar
Aleksandrowycz W., “Ukrajinski malarii pracijuczi na dwori Jana III Sobieskoho”, in: Chronika 2000. - Ukrajina-Polszcza: dialog uprpdowz tysiaczolit. Kyiv, 2012, pp. 17-151.
Google Scholar
Balaban M. “Karaici”, in: Studia historyczne w Polsce. pp. 26-28.
Google Scholar
Baliński M., Lipiński T. Starożytna Polska pod wzgłędem historycznym, geograficznym i statystycznym opisana. Warszawa, 1845. pp. 606-607.
Google Scholar
Baskakov N.A., Zajączkowski A., Šapšal S.M. Karaimsko-russko-polskiy slovar’. Moskva, 1974, pp. 336–337.
Google Scholar
Bevz M., “Problemy reheneratsiyi zapovidnykh terytoriy istorychnykh mist”, Visnyk Natsionalnoho Universytetu „Lvivska politechnika“. Arkhitektura. Lʹviv, 2001. №429, pp. 146-155.
Google Scholar
Bevz M. “Palac krolewski Jana III Sobieskiego w Kukizowie: proba rekonstrukcji urbanistyczno-krajobrazowej”, in: Wladza i architektura. Rezydencje monarchow i siedziby wladz panstwowych w Europie – formy i funkcjie (XV-XXI w.), Materials of the 1st PRE international scientific conference in the Royal Castle in Warsaw, 9-11 April 2014, ed. Anna Czarniecka, Przemyslaw Deles, Angela Soltys, Zamek Krolewski w Warszawie-Muzeum, pp. 261-281.
Google Scholar
Brykowski R. Cerkwie drewniane na kresach. Warszawa, 2001. pp. 77.
Google Scholar
Gębarowicz M. Szkice z historii sztuki XVII wieku. Chapter 3: Pałac w Kukizowie. Toruń: 1966. pp. 231-245.
Google Scholar
Janusz B., “Karaici i ich cmentarzysko w Kukizowie“, Ziemia, 1911, vol. 11, p. 3.
Google Scholar
Cadastral Maps and Landowner Records from Kukizow. Avaialble: http://www.geshergalicia.org/towns/kukizow. [Access: 20 Sep 2019]
Google Scholar
Cracovia Leopolis, DUBLANY / JAMNA / JAREMCZE / KUKIZÓW / SOKAL / WOROCHTA. Available: http://www.cracovia-leopolis.pl/index.php?pokaz=art&id=1499 [Access: 21 Apr 2015]
Google Scholar
Wikipedia.org, Jan III Sobieski. Available: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_III_Sobieski [Access: 10 Mar 2020]
Google Scholar
Wikipedia.org Kukizów. Available: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kukiz%C3%B3w [Access: 20 Apr 2019]
Google Scholar
Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Jakuba Apostoła w Kukizowie. Available: http://www.rkc-skowyra.com/publ/7-205-2//Dekanat Żółkiew [Access: 20 Sep 2019]
Google Scholar
Szlak Sobieskiego. Available: http://szlaksobieskiego.pl/publikacje/1/1.pdf [Access: 20 Apr 2015]
Google Scholar
Kowalczyk J., “Pałac Jana III w Kukizowie: Piotr Beber czy Augustyn Locci?”, Arx Felicitatis, 2001, pp. 183-189.
Google Scholar
Kriegsarchiv Wien. H 76-133, F. Mapa 1890 r. Galicya.
Google Scholar
Kuśnierz K. Sieniawa. Krakow, 1999. p. 114.
Google Scholar
Mańkowski T., “Mecenat Jana III w Żółkwi”, Prace Komisii Historii Sztuki, 1948. pp. 133-138.
Google Scholar
Galizien und Lodomerien (1779–1783) - First Military Survey, Available: https://mapire.eu/en/map/firstsurvey-galicia/?layers=144&bbox [Access: 20 Apr 2019]
Google Scholar
F. Von Mieg map. Osterraichisches Staatsarchiv. Kriegsarchiv. Sygn. B IX A, ark. 265.
Google Scholar
Milobędzki A., Architektura Polska XVII wieku. PWN, 1980. p. 397.
Google Scholar
Mossakowski S., Tylman z Gameren.Architekt polskiego baroku. Wroclaw, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1973. 350 s.
Google Scholar
Mychailo P., Pamijatajemo tebe. Meminimus Tui. Z istorii Kukezowa. Lviv, 2014, pp. 77-108.
Google Scholar
Gębarowicz M. „Opisanie pałacu Kukizowskiego die 24 Juni 1741 Anno. Inwentarz pałacu, ogrodu, folwarku i ratusza w Kukizowie z archiwum Jana Tarły” in: Szkice z historii sztuki XVII wieku. Chapter 3. Toruń: 1966, pp. 236-245.
Google Scholar
Persowski F., Osady na prawie russkiemu, wołoskiemu i niemieckim w ziemi Lwowskiej. Lwów, 1924, p. 46.
Google Scholar
Petryszyn H., Karta F. von Miega” (1779 -1782) jak dzerelo do mistoznavstwa Halyczyny. Lviv Wydawnyctwo Nacionalnoho uniwersytetu “Lwiwska Politechnika”, 200, p. 290.
Google Scholar
Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. Vol. VIII, 1911, p. 176.
Google Scholar
Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W., Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1883, vol. IV, p. 854.
Google Scholar
Swesznikow I.K., Dowidnyk z archeologii Ukrainy. Lwiwska oblast. Naukowa dumka, Kyiv, 1976, p. 56.
Google Scholar
Kukyziv, kadastrova karta, 1854 r., ark. 3, 5, 7, 8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 186, opys 5, spr. 330.
Google Scholar
Kukyziv, kadastrova karta, 1870 r., ark. 8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w mistiLwowi, fond 186, opys 5, spr. 331.
Google Scholar
Kukyziv, kadastrova karta, 1927 r., ark. 3, 5, 7,8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 186, opys 5, spr. 335.
Google Scholar
Kukyziv, karta 1890 r. – ark. 44, (1440). Tsentralnyj derżawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 9, opys 1, spr. 1.
Google Scholar
Wojcik Z., Jan Sobieski: 1629-1696. PIW, Warszawa 1983.
Google Scholar
Zdybel B., „Kukyziw jakyj ja znaju I jakyj ja czula”, in: MychailoPadura. Pamijatajemo tebe. Meminimus Tui. Z istorii Kukezowa. Lviv, 2014, pp. 500-505.
Google Scholar
Bevz, M. (2020) „The wooden architectural complex of the city and royal residence of the John III Sobieski in Kukizów”, Budownictwo i Architektura, 18(4), s. 059–082. doi: 10.35784/bud-arch.710.
Autorzy
Mykola Bevzm.bevz@pollub.pl
Department of Architecture and Conservation; Lviv Polytechnic National University;; Ukraina
https://orcid.org/0000-0003-1513-7045
Statystyki
Abstract views: 315PDF downloads: 213
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Budownictwo i Architektura wspiera program otwartej nauki. Czasopismo umożliwia otwarty dostęp (Open Access) do publikacji. Każdy może przeglądać, pobierać i przekazywać artykuły pod warunkiem przestrzegania zasad licencji.
