Forgotten shelters of Kłodzko Land. On architecture inspired by the local building tradition

Jacek Suchodolski

doi:10.35784/bud-arch.817

Zapomniane schroniska Ziemi Kłodzkiej. O architekturze inspirowanej miejscową tradycją budowlaną

Jacek Suchodolski

jacek.suchodolski@pwr.edu.pl
Wydział Architektury; Politechnika Wrocławska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4767-6169

DOI: https://doi.org/10.35784/bud-arch.817

Abstrakt

W artykule został poruszony problem zmniejszania się liczby obiektów turystycznych o wybitnych walorach architektury regionalnej, powstałych do 1945 roku na Ziemi Kłodzkiej. Ich ubytek stanowi niepowetowaną stratę dla dziedzictwa kulturowego opisywanego regionu. Wznoszone przeważnie w duchu miejscowej tradycji budowlanej – zrodzonej z wielowiekowych doświadczeń mieszkającej tu ludności – schroniska, zajazdy, gospody, stanowiły charakterystyczny, regionalny wyróżnik w pejzażu Ziemi Kłodzkiej. Tymczasem nowa architektura obiektów związanych z turystyką, powstających po zakończeniu drugiej wojny światowej, najczęściej nie nawiązuje do powstałych tu charakterystycznych form i konstrukcji rodzimej zabudowy. W artykule podkreśla się konieczność przerwania nierzadko umyślnego procederu niszczenia dawnej, przedwojennej zabudowy oraz zwrócenia uwagi obecnie projektujących architektów na wagę kontynuacji miejscowych, regionalnych form w powstających obiektach turystycznych.

Słowa kluczowe:

architektura, schronisko, Ziemia Kłodzka

Bibliografia

Bocheński S., Trocka-Leszczyńska E., Wiatrzyk S., “Architektura regionalna Ziemi Kłodzkiej – tradycja, stan istniejący, możliwość kontynuacji”, Raporty Instytutu Architektury Politech-niki Wrocławskiej (PRE series), no. 384, (1986).
Google Scholar

Brygier W., Dudziak T., Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2010.
Google Scholar

Chmielewski W. J., Regionalizm współczesnej architektury reakcją na procesy globalizacji. Cracow: Dział Poligrafii Politechniki Krakowskiej, 2017.
Google Scholar

Dziedzic M., “Schroniska Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego”, Sudety, no. 8, (2009), p. 37.
Google Scholar

Dziedzic M., Kłodzkie Towarzystwo Górskie -1945, Wrocław: Quaestio, 2013.
Google Scholar

Ferien und Wochenend in der Grafschaft Glatz, Herausgegeben vom Hauptvorstand des G.G.V.. Glatz: Kłodzkie Towarzystwo Górskie, 1932.
Google Scholar

Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie. Mapa turystyczna skala 1:35000. Catalogue numer: 1473/2019, Cracow: Wydawnictwo Compas, 2019.
Google Scholar

Kosiński W., Setkowicz B., “Śnieżnik – organizacja przestrzenna rekreacji”, Turystyka w Sude-tach, Prace Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego, no. 10, part 2, Jelenia Góra: Wydaw-nictwo Turystyczne "PLAN”, 1977.
Google Scholar

Löwe L., Schlesische Holzbauten. Düsseldorf: Werner-Verlag, 1969.
Google Scholar

Marx J., Vom Schneeberg zur Hohen Eule. Leimen/Heidelberg: Marx Verlag, 1975.
Google Scholar

Mazurski Krzysztof R., Góry Bystrzyckie i Orlickie, Sudety. Wrocław 1993.
Google Scholar

Mazurski Krzysztof R., “Schronisko PTTK Orlica”, Na Szlaku, no. 10(136), (2000), p. 19.
Google Scholar

Mazurski R. K., Historia turystyki sudeckiej. Cracow: Oficyna Wydawnicza Wierchy, 2012.
Google Scholar

Michna W., Zieleniec i okolice. Okruchy historii. 1st ed., Paczków: Wiesław Michna, 2016.
Google Scholar

Otto A., Glatzer Wanderbuch. Ein Erinerungsbuch an die Grafschaft Glatz / Schlesien. 3rd ed., Leimen/Heidelberg: Marx Verlag, 1981.
Google Scholar

Potocki J., Rozwój zagospodarowania turystycznego Sudetów od połowy XIX wieku do drugiej wojny światowej. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne "PLAN”, 2004.
Google Scholar

Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Góry Bystrzyckie i Orlickie. Vol. 14, ed. M. Staffa, Warsaw: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1992.
Google Scholar

Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, T. XIV Góry Bystrzyckie i Orlickie. M. Staff (ed.), Warsaw: Wydawnictwo PTTK “Kraj, – Krakow 1992.
Google Scholar

Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie. M. Staff (ed.), vol. 16, Warsaw: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1993.
Google Scholar

Bździach K., ed., Wspaniały krajobraz – Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku. Berlin: Gesellschaft für Interregionalen Kulturaustausch; Jelenia Góra: Muzeum Okręgowe, 1999, pp. 223-237.
Google Scholar

Przerwa T., Między lękiem a zachwytem. Sporty zimowe w śląskich Sudetach i ich znaczenie dla regionu (do 1945 r.). Wrocław: Atut, 2012.
Google Scholar

Sroka P.,“Hindenburgbaude w płomieniach”, Sudety, no. 113, (2010), p. 29.
Google Scholar

Suchodolski J., Regionalizm w kształtowaniu formy architektury współczesnej na obszarze Sudetów. Habilitation thesis, Wrocław: Oficyna Wydawnicza PWR, 1996.
Google Scholar

Suchodolski J., „Architektura regionalna schronisk i zajazdów w Masywie Orlicy”, Konferen-cja Kłodzko-Orlicka, Duszniki Zdrój 21-22.04.2005, Biuletyn pokonferencyjny, Nowa Ruda, pp. 47-62.
Google Scholar

Suchodolski J., Architektura schronisk górskich w Sudetach. Wrocław: Oficyna Wydawnicza PWR, 2005.
Google Scholar

Tomczak M., “Orlica – szczyt zapomniany”, Pielgrzymy´88. Informator krajoznawczy XXXIII Ogólnopolskiego Rajdu Sudeckiego, Wrocław: SKPS, 1988, pp. 77-89.
DOI: https://doi.org/10.1080/04597238808460778 Google Scholar

Pobierz

Opublikowane

2021-10-29

Cited By / Share

Suchodolski, J. (2021) „Zapomniane schroniska Ziemi Kłodzkiej. O architekturze inspirowanej miejscową tradycją budowlaną”, Budownictwo i Architektura, 20(3), s. 119–133. doi: 10.35784/bud-arch.817.