Inżynierska racjonalność a społeczna podmiotowość w procesie inwestycyjnym

Maciej Borsa


Wydział Architektury, Budownictwa i Sztuk Stosowanych, Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach (Poland)

Magdalena Belof


Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska (Poland)

Przemysław Malczewski


Instytut Rozwoju Terytorialnego (Poland)

Abstract

Deepening complicates procedures which is particularly visible in the sphere of spatial planning. This is indirectly confirmed by the well-known opinion of Winston Churchill that “Democracy is the worst form of government, except for all the others” A practical solution to overcome conflicts related to the implementation of investments seemed to be ‘Special Acts’, introduced in Poland since 2003. As long as they concerned solutions that obviously fulfilled social goals, they enjoyed recognition. However, the facilitations introduced by them so much appealed to investors, especially the administrators of public infrastructure networks, that they were tempted to use them for investments not so “obvious”, ignoring public debate. Thus, technocratic criteria have begun to dominate the social ones, which from the point of view of the degree and perspectives of our civilization development is inappropriate and leads to inevitable conflicts that can be avoided by accepting a subjective position of society. Since the 1980s, the theory of planning has shown the superiority of rationality based on social communication taking into account the factor of interpersonal dialogue between the authorities and those who are the subject of planning over instrumental rationality, which refers only to organizational and technical issues, where objectives are set down from the top. The article considers a dangerous attempt to return, in Poland, to a model based on instrumental rationality, as evidenced by Special Acts and the consequences of this attempt.


Keywords:

rational planning, spatial planning, public participation, special act, planning theory

Belof M. 2013: Teoria a praktyka planowania regionalnego. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
  Google Scholar

Belof M., Borsa M., 2015: „Planning for Real” po drabinie partycypacji społecznej, w: Przegląd Urbanistyczny tom IX, Towarzystwo Urbanistów Polskich, Warszawa, s. 64−65
  Google Scholar

Błońska B. 2014: Specustawy jako źródła szczególnych regulacji administracyjnoprawnych – na przykładzie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji w zakresie dróg publicznych [w:] red.. Bałucki, M. Górzyńska T Źródła prawa administracyjnego a ochrona wolności i praw obywateli, red. Błachucki M. i Górzska T. NSA. Warszawa, s. 97−107.
  Google Scholar

Borsa M., 2017: Współdziałanie w recyklingu przestrzeni, w: Przegląd komunalny (w druku)
  Google Scholar

Borsa M., 2016: Równowaga i partnerstwa w kształtowaniu przestrzeni, autoreferat habilitacyjny na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, [cytat: s. 47−48]
  Google Scholar

Borsa M., 2014: Rola partycypacji społecznej w lokalnym planowaniu przestrzennym, w: Problemy planistyczne wiosna 2014, Oficyna Wydawnicza ZOIU, Wrocław, s. 99−111
  Google Scholar

Buczyński A., 2011: Specustawowy zawrót głowy. Zielone Mazowsze. http://zm.org.pl/?a=specustawy-112 [dostęp: 01.12.2017]
  Google Scholar

Cieszkowski Z., 2017: Analiza dotychczasowych prób lokalizacji elektroenergetycznej linii przesyłowej 400 kV Kozienice–Ołtarzew. MAZOWSZE Studia Regionalne nr 23/2017 s. 83−103.
DOI: https://doi.org/10.21858/msr.23.06   Google Scholar

Federczyk W., 2017: Problem ochrony drzew i krzewów w specustawach. Prace Studialne Warszawskiego Seminarium Aksjologii Administracji. Tom V Ochrona środowiska a działalność inwestycyjna. Aspekty prawne, 61−72.
  Google Scholar

Franciszek, 2015: Laudato si’, Encyklika Ojca Świętego, Libreria Editrice Vaticana
  Google Scholar

Hackiewicz M., 2011:Społeczne i prawne aspekty konfliktów na tle zagospodarowania przestrzennego na przykładzie budowy obwodnicy Milanówka i Grodziska Mazowieckiego. MAZOWSZE Studia Regionalne nr 6/2011 s. 123−148.
  Google Scholar

Jaśkowska M. 2014: Atomizacja procedury administracyjnej a tworzenie specustaw inwestycyjnych. [w:] Źródła praw administracyjnego a ochrona wolności i praw obywateli, red. Błachucki M. i Górzska T. NSA. Warszawa, s. 70−96.
  Google Scholar

Łubecki J., 2015: Realizacja strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych – czyli co i komu da specustawa przesyłowa? Nowa Energia nr 5−6/2015
  Google Scholar

Trembecka A., 2011: Nabywanie nieruchomości pod drogi przez podmioty cywilnoprawne w trybie specustawy drogowej. Geodeta – Magazyn Geoinformacyjny nr 11 (198), 39−42
  Google Scholar

Pogorzelski K., 2010: Złowroga tradycja specustaw. Instytut Misesa. http://mises.pl/blog/2010/06/13/karol-pogorzelski-zwlowroga-tradycja-specustaw/ [dostęp: 01.12.2017]
  Google Scholar

Problemy w dziedzinie planowania przestrzennego – materiał informacyjny na posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 11 maja 2016 r. Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa.
  Google Scholar

Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych z dnia 10 kwietnia 2003 r. Dz.U. z 2015 r. poz. 2031, oraz z 2016 r. poz. 1250.
  Google Scholar

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. Dz.U. 2017.0.1073 tekst jednolity.
  Google Scholar

Ustawa o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu w Świnoujścu z dnia 24 kwietnia 2009 r. Dz.U. z 2009 r. nr 84 poz. 79.
  Google Scholar


Published
2017-12-29

Cited by

Borsa, M., Belof, M., & Malczewski, P. (2017). Inżynierska racjonalność a społeczna podmiotowość w procesie inwestycyjnym. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki I Studiów Krajobrazowych, 13(4), 20–29. https://doi.org/10.35784/teka.1730

Authors

Maciej Borsa 

Wydział Architektury, Budownictwa i Sztuk Stosowanych, Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach Poland

Authors

Magdalena Belof 

Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska Poland

Authors

Przemysław Malczewski 

Instytut Rozwoju Terytorialnego Poland

Statistics

Abstract views: 95
PDF downloads: 126