Protection and revalorisation of public spaces in the historic centre of Wieliczka in the first two decades of the 21st century

Jacek Chrząszczewski

j.chrzaszczewski@muzeum.wieliczka.pl
Cracow Saltworks Museum Wieliczka (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-3581-1922

Abstract

The town of Wieliczka was founded around a salt mine, which is now a UNESCO World Heritage Site visited by millions of tourists. Due to its geological structure and mining activities, the area was at risk of sinkholes. The subsidence hazard was eliminated by underground mining safety works. Over the centuries, the development of the town has been documented by historical maps, engravings and photographs, which are now valuable iconographic sources in conservation efforts. In 1977, the urban layout of the centre of Wieliczka was entered in the register of historical monuments. A local spatial development plan was adopted for the area in 2010. During the first two decades of the 21st century, a number of investments have been made in Wieliczka that have improved the appearance of the historic town, making its public spaces more welcoming to residents and visitors.


Keywords:

urban development, townscape iconography, restoration of monuments, revalorisation of public spaces

Beiersdorf, Z., & Krasnowolski, B. (2015). Spatial development from the granting of the town’s charter up to the present day. In R. Czaja (Ed.), Historical Atlas of Polish Towns. Z. Noga (Ed.), Vol. V, Małopolska Lesser Poland. Z. Noga (Ed.), Fasc. 3, Wieliczka (pp. 14-17). Toruń-Kraków: Nicolaus Copernicus University Press in Toruń, Kraków Saltworks Museum in Wieliczka, Pedagogical University of Cracow.
  Google Scholar

Brudnik, K., Gonet, A. (Ed.), Przybyło, J., Stryczek, S., & Wolańska, A. (2017). Kopalnia Soli „Wieliczka”. Natura i technika. Ratowanie zabytku. Wieliczka: Kopalnia Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna Sp. z o.o.
  Google Scholar

Charkot, J., & Gawroński, W. (2012). Dzieje szybu Regis. Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, 28, 7-30. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
  Google Scholar

Chrząszczewski, J. (2012). Wybrane inwestycje górnicze i budowlane, prace konserwatorskie i restauratorskie oraz badania archeologiczne w Wieliczce w ostatniej dekadzie XX wieku i pierwszej dekadzie XXI wieku. Renowacje i Zabytki, 1(41), 32-59.
  Google Scholar

Chrząszczewski, J. (2015). Rewaloryzacja starego miasta i kopalni soli w Wieliczce w latach 1990-2015. In E. Węcławowicz-Gyurkovich & E. Waszczyszyn (Eds.), Przeszłość dla przyszłości (Vol. 4, Monografia 501, seria Architektura, pp. 15-23). Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
  Google Scholar

Jodłowski, A. (1990). Początki osadnictwa na terenie Wieliczki. In S. Gawęda, A. Jodłowski & J. Piotrowicz (Eds.), Wieliczka. Dzieje miasta (do roku 1980) (pp. 39-59). Kraków: Oficyna Cracovia.
  Google Scholar

Jodłowski, A. (2015). The early-medieval settlement (prior to the granting of the town’s charter) from the 11th-13th centuries. In R. Czaja (Ed.), Historical Atlas of Polish Towns. Z. Noga (Ed.), Vol. V, Małopolska Lesser Poland. Z. Noga (Ed.), Fasc. 3, Wieliczka (p. 14). Toruń-Kraków: Nicolaus Copernicus University Press in Toruń, Kraków Saltworks Museum in Wieliczka, Pedagogical University of Cracow.
  Google Scholar

Krasnowolski, B. (2015). Old maps and images of Wieliczka. In R. Czaja (Ed.), Historical Atlas of Polish Towns. Z. Noga (Ed.), Vol. V, Małopolska Lesser Poland. Z. Noga (Ed.), Fasc. 3, Wieliczka (pp. 18-20). Toruń-Kraków: Nicolaus Copernicus University Press in Toruń, Kraków Saltworks Museum in Wieliczka, Pedagogical University of Cracow.
  Google Scholar

Krzysztofek, D., & Fraś, J. (2010, June). Tajemnice Rynku Górnego w Wieliczce. Gazeta Muzealna – Miesięcznik Muzeum Żup Krakowskich, 84, II. In Panorama Powiatu Wielickiego, 6(211).
  Google Scholar

Krzysztofek, D. (2011). Przemiany w urbanistyce Wieliczki w latach 1772-1918. Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, 27, 37-75. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
  Google Scholar

Kurowski, R., & Wiewiórka, J. (1990). Środowisko geograficzne Kotliny Wielickiej. In S. Gawęda, A. Jodłowski & J. Piotrowicz (Eds.), Wieliczka. Dzieje miasta (do roku 1980) (pp. 21-37). Kraków: Oficyna Cracovia.
  Google Scholar

Międzobrodzka, M., & Krokosz, P. (2013). Górnicza Wieliczka. Przewodnik po mieście. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
  Google Scholar

Noga, Z. (2015). The natural environment. In R. Czaja (Ed.), Historical Atlas of Polish Towns. Z. Noga (Ed.), Vol. V, Małopolska Lesser Poland. Z. Noga (Ed.), Fasc. 3, Wieliczka (p. 14). Toruń-Kraków: Nicolaus Copernicus University Press in Toruń, Kraków Saltworks Museum in Wieliczka, Pedagogical University of Cracow.
  Google Scholar

Ochniak-Dudek, K. (2015). Przemiany otoczenia nadszybia szybu Daniłowicza i Parku Kingi w Wieliczce. Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, 30, 7-32. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
  Google Scholar

Ochniak, K. (2003). Architektura historycznych nadszybi w Wieliczce. Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, 23, 109-139. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
  Google Scholar

Piotrowicz, J. (1990). Dzieje miasta Wieliczki w wiekach średnich. In S. Gawęda, A. Jodłowski & J. Piotrowicz (Eds.), Wieliczka. Dzieje miasta (do roku 1980) (pp. 61-124). Kraków: Oficyna Cracovia.
  Google Scholar

Pająk, K. (1968). Wieliczka, stare miasto górnicze. Zarys monograficzny. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  Google Scholar

Seykotta, M. A. (1863). Rękopisy do dziejów Wieliczki M. A. Seykotty (2965 IV T.2 Rkps). Biblioteka Książąt Czartoryskich, Kraków, Poland.
  Google Scholar

Uchwała Nr XLVI/763/2010 Rady Miejskiej w Wieliczce z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wieliczka – obszar „A” (Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego z 2010 r. Nr 662, poz. 5505, z późn. zm.) http://www.wieliczka.e-mpzp.pl/teksty/xlvi_763_2010.pdf
  Google Scholar

UNESCO World Heritage Centre. (n.d.). World Heritage List. Wieliczka and Bochnia Royal Salt Mines. Retrieved January 6, 2023, from https://whc.unesco.org/en/list/32
  Google Scholar

Wieliczka - Oficjalny Portal Miasta. (2014, June 20). Strona główna. Malowidło 3D Solny Świat. Malowidło uliczne 3D (3D street art) w Wieliczce. https://www.wieliczka.eu/pl/201548/0/malowidlo-3d-solny-swiat.html
  Google Scholar

Wieliczka Salt Mine. (2020, January 8). The „Wieliczka” Salt Mine. Knowledge mine. From the Life of the Company. The Mine sums up 2019. Added on: 08.01.2020. https://www.wieliczka-saltmine.com/knowledge-mine/the-mine-sums-up-2019-rjxt
  Google Scholar

Download


Published
2023-12-30

Cited by

Chrząszczewski, J. (2023). Protection and revalorisation of public spaces in the historic centre of Wieliczka in the first two decades of the 21st century. Protection of Cultural Heritage, (18), 83–108. https://doi.org/10.35784/odk.3741

Authors

Jacek Chrząszczewski 
j.chrzaszczewski@muzeum.wieliczka.pl
Cracow Saltworks Museum Wieliczka Poland
https://orcid.org/0000-0003-3581-1922

Statistics

Abstract views: 68
PDF downloads: 74