Współczesne koncepcje miast w kontekście zrównoważonego rozwoju: perspektywa humanistyczno-przyrodnicza

Marcin Leźnicki


Department of Bioethics and Moral Philosophy, Fosa Staromiejska 1a, 87-100 Toruń (Polska)

Aleksandra Lewandowska


Department of Urban Studies and Regional Development, Lwowska 1, 87-100 Toruń (Polska)


Abstrakt

Artykuł ma na celu ukazać, po pierwsze jakie zależności zachodzą pomiędzy teoretycznymi a praktycznymi rozważaniami na temat przestrzeni miejskiej kształtowanej w oparciu o trudną wdrożeniowo zasadę zrównoważonego rozwoju. Po drugie, tekst służy bliższej eksplikacji i uporządkowaniu terminologii z zakresu zrównoważonego rozwoju miast. Po trzecie, artykuł poświęcony jest bliższej refleksji nad problemem miasta zrównoważonego, konfrontowanego częstokroć z koncepcją eko-miasta, miasta ekologicznego, zielonego, kompaktowego, czy też miasta inteligentnego, jako konceptami z założenia nietożsamymi. Po czwarte wreszcie, tekst pretenduje do miana nieobecnego na rynku wydawniczym, a obszernego z uwagi na zastosowaną literaturę, przedmiotu opracowania przeglądowego z zakresu zrównoważonego rozwoju miast.


Słowa kluczowe:

zrównoważony rozwój miast, zrównoważony rozwój, miasto zrównoważone, eko-miasto, miasto zielone

AKKERMAN A., 2014, Platonic Myth and Urban Space: City-Form as an Allegory, in: University of Toronto Quarterly, vol. 83, no. 4, p. 757-779.
  Google Scholar

AHLBERG M., AANISMAA P., DILLON P., 2005, Education for sustainable living: Integrating theory, practice, design and development, in: Scandinavian Journal of Educational Research, vol. 49, no. 2, p. 167-185.
  Google Scholar

AHLBERG M., TURJA L., ROBINSON J., 2003, Educational research and development to promote sustainable development in the city of Helsinki: Helping the accessible Helsinki Programme 2001-2011 to achieve its goals, in: International Journal of Environment and Sustainable Development 2(2), p. 197-209.
  Google Scholar

ALBERTI L. B., 1960, Ksiąg dziesięć o sztuce budowania, ed. P. Biegański, K. Dziewoński, PWN, Warszawa.
  Google Scholar

BATCHELOR P., 1969, The Origin of the Garden City Concept of Urban Form, in: Journal of the Society of Architectural Historians, vol. 28, no.3, p.184-200.
  Google Scholar

BARTNIK C.S., 1993, Polska teologia miasta, in: Miasto i kultura polska doby przemysłowej. Wartości, ZNiO, Wrocław, Warszawa, Kraków.
  Google Scholar

BATTY M., AXHAUSEN K. W., GIANNOTTI F., POZDNOUKHOV A., BAZZANI A., WACHOWICZ M., OUZOUNIS G., PORTUGALI Y., 2012, Smart cities of the future, in: The European Physical Journal Special Topics, 214(1), p. 481-518.
  Google Scholar

BENEDICT M., MCMAHON E., 2006, Green Infrastructure: Linking Landscapes and Communities, Island Press, Washington.
  Google Scholar

BERG L., van den, DREWETT R., KLAASSEN L. H., ROSSI A., VIJVERBERG C.T. H., 1982, Urban Europe, A study of growth and decline, Pergamon Press, Oxford.
  Google Scholar

BIEGAŃSKA J., CIULA J., 2011, Zintegrowana gospodarka odpadami komunalnymi w Polsce jako element zrównoważonego rozwoju, in: Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 13, no. 1, p. 51-60.
  Google Scholar

BRENNAN C., O’CONNOR D., 2008, Green City Guidelines. Advice for the protection and enhancement of biodiversity in medium to high-density urban developments, UCD Urban Institute Ireland, http://www.uep.ie/pdfs/guidelines_intro.pdf (16.07.2015).
  Google Scholar

BUDER S., 1990, Visionaries and Planners: The Garden City Movement and the Modern Community, Oxford University Press, New York.
  Google Scholar

BURGESS R., 2000, The compact city debate: A global perspective, in: Compact cities: Sustainable urban forms for developing countries, eds. Jenks M., Burgess R., London, p. 9-24.
  Google Scholar

BURTON E., WILLIAMS K., JENKS, M., 1996, The compact city and urban sustainability: Conflicts and complexities, in: The compact city – a sustainable urban form?, eds. Jenks M., et al., E & FN Spon, p. 231-247.
  Google Scholar

BURTON E., 2000,The potential of the compact city for promoting social equity, in: Achieving Sustainable Urban Form, ed. Williams K, Burton E, Jenks M., Spon, London, p. 19-29.
  Google Scholar

CARAGLIU A., DEL BO Ch., NIJKAMP P., 2009, Smart cities in Europe, Series Research Memoranda 0048, VU University Amsterdam, Faculty of Economics, Business Administration and Econometrics, Amsterdam.
  Google Scholar

CHODKOWSKA-MISZCZUK J., SZYMAŃSKA D., 2014, Modernisation of public buildings in Polish towns and the concept of sustainable building, in: Quaestiones Geographicae 33(4), p. 89-99.
  Google Scholar

DAVIS J. C., 1981, Utopia and the Ideal Society. A Study of English Utopian Writing 1516-1700, Cambridge University Press.
  Google Scholar

DE-SHALIT A., 2003, Philosophy Gone Urban: Reflections on Urban Restoration, in: Journal of Social Philosophy, vol. 34, no.1, p. 6-27.
  Google Scholar

DOŁĘGA J.M., 2005, Znaczenie nauk ekologicznych w kształtowaniu idei zrównoważonego rozwoju, in: Zrównoważony rozwój od utopii do praw człowieka, ed. Papuziński A., Branta, Bydgoszcz, p. 294-306.
  Google Scholar

EATON R., 2002, Ideal Cities. Utopianism and the (Un)Built Environment, Thames & Hudson, London.
  Google Scholar

ENGWICHT D., 1992, Towards an Eco-City: Calming the Traffic, Envirobook, Sydney.
  Google Scholar

EUROPEAN GREEN CITY INDEX, http://www.siemens.com/entry/cc/features/greencityindex_international/all/en/pdf/report_en.pdf (08.06.2015).
  Google Scholar

FORD G. B., 1913, The city scientific, in: Engineering Record, vol. 67, p. 551-552.
  Google Scholar

FRASER B., 2008, Toward a philosophy of the urban: Henri Lefebvre’s uncomfortable application of Bergsonism, in: Environment and Planning D: Society and Space, vol. 26, no. 2, p. 338-58.
  Google Scholar

GARREAU J., 1991, Edge City: Life on the New Frontier, New York.
  Google Scholar

GAWOR L., 2006, Idea zrównoważonego rozwoju jako projekt nowej ogólnoludzkiej cywilizacji, in: Diametros, no 7, p. 84-107.
  Google Scholar

GENDŻWIŁŁ A., 2007, Miasto i planowanie przestrzenne w społecznej refleksji starożytnych Greków, in: Mishellanea – Miasto, vol. 7, p.5-10.
  Google Scholar

GODSCHALK D. R., 2004, Land use planning challenges: Coping with conflicts in visions of sustainable development and livable communities, in: Journal of the American Planning Association, vol.70 (1), p. 1-9.
  Google Scholar

GOINES L., HAGLER L., 2007, Noise pollution: A modern plague, in: Southern Medical Journal, 100 (3), p. 287-294.
  Google Scholar

GUTOWSKI B., 2006, Przestrzeń marzyciela. Miasto jako projekt utopijny, Warszawa.
  Google Scholar

HENDERDON V., MITRA A., 1996, The new urban landscape: Developers and edge cities, in: Regional Science and Urban Economics, vol. 26, issue 6, p.613-643.
  Google Scholar

HENS L., 2010, The challenge of the sustainable city, in: Environment, Development and Sustainability, vol. 12, no. 6, p. 875-876.
  Google Scholar

HOWARD E., 1965, Garden Cities of Tomorrow (first published in 1898 as To-Morrow: A Peaceful Path to Real Reform), MIT Press. Cambridge.
  Google Scholar

HULL Z., Filozofia zrównoważonego rozwoju, in: Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, ed. Pawłowski A., Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, vol. 16, Politechnika Lubelska, Lublin 2003.
  Google Scholar

INHABER H., 1974, Scientific cities, in: Research Policy, vol. 3, issue 2, p. 18-–200.
  Google Scholar

ISHIDA T., 2002, Digital city Kyoto, in: Communications of the ACM, 45(7), p.76–81.
  Google Scholar

IWANEK M., 2009, W poszukiwaniu znaczenia architektury ekologicznej – ciągłość historyczna architektury współczesnej, in: Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr., OL PAN, p. 43-49.
  Google Scholar

JOHNSSON-LATHAM G., 2007, A study on gender equality as a prerequisite for sustainable development, Environmental Advisory Council, Stockholm, Sweden.
  Google Scholar

JOSS S., 2010, Eco-cities – a global survey 2009, WIT Transactions on Ecology and the Environment, 129, p. 239-250.
  Google Scholar

KHAGRAM S., CLARK W. C., RAAD D. F., 2003, From the environment and human security to sustainable security and development, in: Journal of Human Development, 4 (2), p. 289-313.
  Google Scholar

KANTER R., M., 1968, Commitment and Social Organization: A Study of Commitment Mechanisms in Utopian Communities, in: American Sociological Review, vol. 33, no. 4, p. 499-517.
  Google Scholar

KAMIONKA L., 2010, Architektura w środowisku zrównoważonym, in: Problemy Ekologii, vol. 14, no. 2, p. 61-65.
  Google Scholar

KEMP R., 2010, Eco-Innovation: definition, measurement and open research issues, in: Economia Politica-Journal of Institutional Economics, vol. 27, no. 3, p. 397-420.
  Google Scholar

KIRKPATRICK, J. B., DAVISON A., DANIELS G. D., 2013, Sinners, scapegoats or fashion victims? Understanding the deaths of trees in the green city, in: Geoforum, 48, p. 165-176.
  Google Scholar

KLINE E., 2000, Planning and creating eco-cities: indicators as a tool for shaping development and measuring progress, in: Local Environment, 5(3), p. 343-350.
  Google Scholar

KOMNINOS N., 2002, Intelligent Cities: Innovation, knowledge systems and digital spaces, Routledge, London, New York.
  Google Scholar

KREBS C. J., 2001, Ekologia. Eksperymentalna analiza liczebności i rozmieszczenia, PWN, Warszawa.
  Google Scholar

LEWANDOWSKA A., 2014a, Koncepcja miasta zrównoważonego i próby jej wdrożenia w europejskiej przestrzeni osadniczej, in: Miasto – sztuka – nauka – gospodarka, ed. Sadowy K., Biblioteka Res Publiki Nowej, Warszawa 2014a, p. 90-98.
  Google Scholar

LEWANDOWSKA A., 2014b, Ochrona przyrody i krajobrazu w wybranych miastach w Polsce, in: Wybrane ekologiczno-sozologiczne aspekty ochrony środowiska, eds. Sierakowski M., Terlacka M., Wydawnictwo Amagraf, Warszawa, p. 87-99.
  Google Scholar

LEŹNICKI M., 2011, Jakość życia jako podstawa udanej realizacji zrównoważonego rozwoju in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, p. 197-231.
  Google Scholar

LEŹNICKI M., LEWANDOWSKA A., 2014a, Implementation of sustainable development on the example of the concept of eco-city, in: Ecological Questions, vol. 19, p. 91-96.
  Google Scholar

LEŹNICKI M., LEWANDOWSKA A., 2014b, Zielona architektura jako istotowo ważny element miasta zrównoważonego, in: Zrównoważony rozwój – idea czy konieczność? eds. Kleśta A., Terlecka M., Wydawnictwo Amagraf, Krosno 2014, p.119-132.
  Google Scholar

LIN J-J., YANG A-T., 2006, Does the compact-city paradigm foster sustainability? An empirical study in Taiwan, in: Environment and Planning B: Planning and Design, 33(3), p. 365-380.
  Google Scholar

LOPES DE SOUZA M., 2000, Urban Development on the Basis of Autonomy: A Politico-Philosophical and Ethical Framework for Urban Planning and Management, in: Ethics, Place and Environment, vol. 3, no. 2, p. 187-201.
  Google Scholar

MA Q., 2009, Eco-City and eco-planning in China: taking an example for Caofeidian Eco-City, in: Proceedings of the 4th International Conference Forum on Urbanism, Amsterdam/Delf, p. 511-520.
  Google Scholar

MEGA V., 1996, Our city, our future: towards sustainable development in European cities, in: Environment and Urbanization, vol. 8, no. 1, p. 133-154.
  Google Scholar

MOUGEOT L., 2006, Growing better cities: Urban agriculture for sustainable development, International Development Research Centre., ON, Canada, Ottawa.
  Google Scholar

MULLER N., 1998, Assessment of Habitats for Nature Conservation in Japanese Cities – Procedure of a Pilot Study on Biotope Mapping in the Urban Agglomeration of Tokyo, in: Urban Ecology, ed. Breuste J., Feldmann H., Uhlmann O., Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
  Google Scholar

PAPUZIŃSKI A., 2005, Zrównoważony rozwój a współczesny problem ekologiczny: ontologia polityki ochrony środowiska, in: Zrównoważony rozwój od utopii do praw człowieka, ed. Papuziński A., Branta, Bydgoszcz, p. 30-51.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI A., 2008, Rozwój zrównoważony – idea, filozofia, praktyka, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, vol. 51, Komitet Inżynierii Środowiska, Lublin.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI A., Sustainable Development as a Civilizational Revolution. Multidimensional Approach to the Challenges of the 21st century, CRC Press, Taylor & Francis Group, A Balkema Book, Boca Raton, London, New York, Leiden, 2011.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI A., 2008, How many dimensions does sustainable development have?, in: Sustainable Development vol. 16 no 2, p. 71-72.
  Google Scholar

PASZKOWSKI Z., 2011, Miasto idealne w perspektywie europejskiej i jego związki z urbanistyką współczesną, Universitas, Kraków.
  Google Scholar

REGISTER R., 1987, Ecocity Berkeley: building cities for a healthy future, North Atlantic Books, Berkeley, CA.
  Google Scholar

RICHARDSON B.C., 2005, Sustainable transport: analysis frameworks, in: Journal of Transport Geography, 13(1), p. 29-39.
  Google Scholar

ROGATKA K., LEWANDOWSKA A., 2014, Zrównoważony rozwój w kontekście planowania przestrzennego – przykład osiedla Jar w Toruniu, in: Wybrane aspekty ochrony środowiska, eds. Sut A., Trelecka M., Wydawnictwo Amagraf, Krosno, p.129-139.
  Google Scholar

ROSELAND M., 1997, Dimensions of the eco-city, in: Cities, 14(4), p. 197-202.
  Google Scholar

ROSENAU H., 2006, The ideal city: in its architectural evolution in Europe, Taylor and Francis Group, London and New York.
  Google Scholar

SMIT J., RATTA A., NASR, J., Urban Agriculture: Food, Jobs and Sustainable Cities, Publication Series for Habitat II, vol. 1, United Nations Development Programme, New York.
  Google Scholar

SZTUMSKI W., 2013, Towards the Sustainability of Urban Development, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 8, no. 2, p. 39-48.
  Google Scholar

SZYMAŃSKA D., 2013, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa.
  Google Scholar

SZYMAŃSKA D., KOROLKO M., 2015, Inteligentne miasta: idea, koncepcje i wdrożenia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
  Google Scholar

TSOUROS A., 2009, City leadership for health and sustainable development: The World Health Organization European Healthy Cities Network, in: Health Promotion International, 24(1), p.4-10.
  Google Scholar

TYBURSKI W., 2011, Estetyka przestrzeni zurbanizowanej. Ekologia miast in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, p. 187-191.
  Google Scholar

TYBURSKI W., 2013, Dyscypliny humanistyczne i ekologia, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
  Google Scholar

UMIŃSKI T., 1996, Ekologia – środowisko – przyroda, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
  Google Scholar

US and Canada Green City Index, http://www.siemens.com/entry/cc/features/greencityindex_international/all/en/pdf/report_northamerica_en.pdf (access: 08.06.2015)
  Google Scholar

WARD S., 2005, The Garden City: Past, present and future, Alexandrine Press, Oxford.
  Google Scholar

WESTERINK, J., HAASE, D., BAUER, A., RAVETZ, J., JARRIGE, F., AALBERS, C., 2013, Dealing with sustainability trade-offs of the compact city in peri-urban planning across European city regions, in: Eur. Plan. Stud., 21 (4), p. 473-497.
  Google Scholar

WHITE R.R., 2012, Building the Ecological City, Woodhed Publishing Ltd., Cambridge.
  Google Scholar

WOJTYSZYN B., 2001, Ekologiczne interpretacja przestrzeni zurbanizowanej, in: Kształtowanie przestrzeni zurbanizowanej w myśl zasad ekorozwoju, eds. Haładyn K., Miklaszewski A., Wojtyszyn B., PKE, Wrocław.
  Google Scholar

VELHO G., 1973, A utopia urbana. Um estudio de antropologia social, Zahar Editores, Rio de Janeiro.
  Google Scholar

YIGITCANLAR T., 2009, Ubiquitous eco-cities: a new sustainable city form? Paper presented at the Urban Design Seminar, Gold Coast City Council, Gold Coast, Australia.
  Google Scholar


Opublikowane
2016-07-01

Cited By / Share

Leźnicki, M., & Lewandowska, A. (2016). Współczesne koncepcje miast w kontekście zrównoważonego rozwoju: perspektywa humanistyczno-przyrodnicza. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 11(2), 45–54. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4942

Autorzy

Marcin Leźnicki 

Department of Bioethics and Moral Philosophy, Fosa Staromiejska 1a, 87-100 Toruń Polska

Autorzy

Aleksandra Lewandowska 

Department of Urban Studies and Regional Development, Lwowska 1, 87-100 Toruń Polska

Statystyki

Abstract views: 30
PDF downloads: 48