Municipal gardens as the synergic element of the structure of selected towns of Lublin region
Kamila Boguszewska
k.boguszewska@pollub.plIndependent Architectural Design Studio; Faculty of Civil Engineering and Architekcture; Lublin University of Technology; (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-1513-2490
Abstract
Planning of municipal gardens as the integral part of urban landscape in the Lublin region was typified by the activity of the outstanding garden planners: engineer Feliks Bieczyński and Walerian Kronenberg. This movement to create public, municipal green areas commenced in 19th century and continued with success during the inter-war period. This process took place in the big cities of Lublin, Zamość or Lubartów. Newly established public gardens were usually located on the outskirts of the city as for example, Park Saski (1837), Ogród Bronowicki (the Bronowicki Garden) - formerly called the Foksal Park in Lublin, or Park Miejski im. Jana Kanclerza Zamoyskiego (the Zamoyski Municipal Park - 1926) located in the former fortification area in Zamość. The situation in smaller cities such as Lubartów, Radzyń Podlaski (1755, planner: Jakub Fontana) and Kock (planner: Szymon Bogumił Zug) was slightly different. The former garden complex adjacent to the magnate residence served a key role in the urban structure of the settlement (thus, determining its development) was later adapted to the function of a municipal park.
The article describes three selected garden complexes. The spatial relations of the parks in the context of their urban structure are analysed. The article takes into account their contemporary use and the state of preservation of their historic elements as presented in the original composition as presented in historic images and maps.Planning of municipal gardens as the integral part of urban landscape in the Lublin region was typified by the activity of the outstanding garden planners: engineer Feliks Bieczyński and Walerian Kronenberg. This movement to create public, municipal green areas commenced in 19th century and continued with success during the inter-war period. This process took place in the big cities of Lublin, Zamość or Lubartów. Newly established public gardens were usually located on the outskirts of the city as for example, Park Saski (1837), Ogród Bronowicki (the Bronowicki Garden) - formerly called the Foksal Park in Lublin, or Park Miejski im. Jana Kanclerza Zamoyskiego (the Zamoyski Municipal Park - 1926) located in the former fortification area in Zamość. The situation in smaller cities such as Lubartów, Radzyń Podlaski (1755, planner: Jakub Fontana) and Kock (planner: Szymon Bogumił Zug) was slightly different. The former garden complex adjacent to the magnate residence served a key role in the urban structure of the settlement (thus, determining its development) was later adapted to the function of a municipal park.
The article describes three selected garden complexes. The spatial relations of the parks in the context of their urban structure are analysed. The article takes into account their contemporary use and the state of preservation of their historic elements as presented in the original composition as presented in historic images and maps.
Keywords:
municipal park, garden architecture, the 19th/20th century, the Lublin regionReferences
Majdecki L., „Historia Ogrodów od XVIII wieku do współczesności”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, p. 359.
Google Scholar
Przesmycka N., Boguszewska K., „Kształtowanie terenów zieleni w układzie urbanistycznym śródmieścia Lublina”, 2018, typescript.
Google Scholar
Kulus V., Kronenberg W., „Materiały do słownika twórców architektury krajobrazu w Polsce, T1”, Wydawnictwo SGGW, 1990, pp. 36, 61-62
Google Scholar
Baster P. „Polskie parki kaligraficzne”, Wydawnictwo AGH, Kraków 2011
Google Scholar
Sawa B., „Dzieje zamojskiego parku”, Zamojski Kwartalnik Kulturalny, no. 1-2 (78-79) 2004, Zamość, Zamojski Dom Kultury, 2004, pp.96-97
Google Scholar
Pudelska K., Rojek K., „Zmiany w strukturze drzewostanu w XIX wiecznym parku w Czesławicach”, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, OL PAN 2013, IX/3, pp. 56-63
Google Scholar
Kseniak M., „Parki i ogrody dworskie w województwie Lubelskim”, 1983, Lublin, pp. 34, 36-38
Google Scholar
Przesmycka E., „Przeobrażenia zabudowy i krajobrazu miasteczek Lubelszczyzny”, Wydawnictwo Politechnika Lubelska, 2001, p. 168
Google Scholar
Grytczuk R., Kuźmicz M., „Projekt rewaloryzacji zespołu pałacowo-parkowego w Lubartowie z adaptacją oranżerii na cele współczesne”, praca magisterska, Politechnika Lubelska, Lublin 2001, pp.85, 110,
Google Scholar
Przesmycka E., Boguszewska K., „Losy Oranżerii w Lubartowie”, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, OL PAN 2011, pp. 126-131
Google Scholar
Boguszewska K., „Oranżerie województwa lubelskiego w świetle polskich wzorników sztuki ogrodowej z XIX i XX wieku”, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L, Artes, vol. 11, 1 (2013), pp. 9-25. DOI: https://doi.org/10.2478/umcsart-2013-0007
Google Scholar
Niedźwiedź J., „Ogrody Lublina w planistycznej twórczości Feliksa Bieczyńskiego”, Czasopismo Techniczne. Architektura, R. 104, z. 5-A, 2007.
Google Scholar
Przesmycka N., „Przeobrażenia historycznych terenów zielonych Lublina do 1939 roku”, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, OL PAN, 2005, pp. 157-167
Google Scholar
Ciołek G., „Ogrody polskie”, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1978, p. 180
Google Scholar
Jankowski E., „Ogrody publiczne w miastach prowincjonalnych”, Warszawa 1892, pp. 554, 555
Google Scholar
Gronostajska B., „Historia powstania oranżerii” , Architectus, vol. 1(11) 2002, pp.112-113
Google Scholar
Kraushar A., „1727-1927 w dwuchsetną rocznicę oddania Ogrodu Saskiego do użytku publicznego”, Warszawa “WUZET“, 1927, p.15
Google Scholar
„Inwentarz dóbr lubartowskich jaśnie oświeconych na Białym Kowalu, Smolanach i Rakowie, Zasławiu i Ostrogu książąt ichmościów Sanguszków, na Wiśniczu, Jarosławiu i Tarnowie Hrabiów, marszałków wielkich Wielkiego Księstwa Litewskiego, krzemienieckich i czerkaskich starostów, spisany na gruncie z pomiarem in anno 1747”, Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum Sanguszków, sign. 581, 5-327, za: Za: M. Kseniak Parki i ogrody dworskie w województwie Lubelskim, 1983, Lublin, p. 36.
Google Scholar
Cebula A., Kunkel A., Projekt koncepcyjny przebudowy parku miejskiego w Lubartowie działki nr ewidencyjny 218/2 i 223 obręb Lubartów, Warszawa 2017.
Google Scholar
http://lubartow.pl/projekty_unijne/102709/zielony_lof/, [Access: 15 Dec 2018].
Google Scholar
http://przegladlubartowski.pl/informacje/17773/ruszyl-remont-lubartowskiej-oranzerii, [Access: 15 Dec 2018].
Google Scholar
Żywicki J., „Urzędnicy: Architekci, Budowniczowie, inżynierowie cywilni..., Ludzie architektury i budownictwa w województwie lubelskim oraz guberni lubelskiej w Królestwie Polskim a latach 1815 – 1915”, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, p.147.
Google Scholar
Targońska E., „Najstarszy ogród w mieście”, Apla Biuletyn. Pamiętajcie o ogrodach, APL, No.2, 2011, p. 2.
Google Scholar
Lisiak B., „Ekspertyza techniczna planu zieleni miasta Lublina na etap 1955 – 1965”, Poznań, 1957, Archiwum UM w Lublinie.
Google Scholar
Szanior F., „Wystawa planów parków i ogrodów”, Ogrodnik, R. 14, no. 13-14, 1-15.07.1924, p.172-173.
Google Scholar
http://twierdza.zamosc.pl/pl/places/222/park-miejski-bastion-iv-sloniczolo-przed-bastionem.html, [Access: 19 Dec 2018]
Google Scholar
Authors
Kamila Boguszewskak.boguszewska@pollub.pl
Independent Architectural Design Studio; Faculty of Civil Engineering and Architekcture; Lublin University of Technology; Poland
https://orcid.org/0000-0002-1513-2490
Statistics
Abstract views: 416PDF downloads: 208
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Budownictwo i Architektura supports the open science program. The journal enables Open Access to their publications. Everyone can view, download and forward articles, provided that the terms of the license are respected.
Publishing of articles is possible after submitting a signed statement on the transfer of a license to the Journal.
