Logistyka inteligentnych portów w Ukrainie: problemy i perspektywy w warunkach zrównoważonego rozwoju

Globalna branża logistyczna każdego dnia staje przed nowymi wyzwaniami – zarówno w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę, jak i niestabilnością gospodarczą na światowych rynkach. Pandemia i zakłócenie tradycyjnych łańcuchów dostaw zmusza firmy do zmiany geografii produkcji. Przyspieszona cyfryzacja źródeł utrzymania ludzi i firm przyczynia się do transformacji klasycznej logistyki. Ostatecznie zwyciężają ci gracze, którzy tworzą środowisko dodatkowych usług wspierających dostawy, kształtując w ten sposób odporność na ryzyko. W tym zakresie istnieje potrzeba opracowania teoretycznych i aplikacyjnych aspektów przejścia logistyki portowej do zrównoważonego rozwoju poprzez wprowadzenie technologii inteligentnego portu, które przyczyniają się do osiągnięcia szeregu celów zrównoważonego rozwoju, takich jak: 1: brak ubóstwa, 2: zero głodu, 3: dobre zdrowie i samopoczucie, 8: godziwa praca i wzrost gospodarczy, 9: innowacyjność i infrastruktura przemysłu, 11: zrównoważone miasta i społeczności, 12: odpowiedzialna konsumpcja i produkcja, 13: działania na rzecz klimatu, 14: życie pod wodą, 17: partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju. Teoretyczną podstawą badań były prace naukowe uczonych z różnych krajów i okresów z zakresu logistyki, zrównoważonego rozwoju, poszczególne zapisy międzynarodowych dokumentów ramowych, w tym Konferencji ONZ ds. ochrony oraz Deklaracja z Johannesburga w sprawie zrównoważonego rozwoju. Oficjalne dane z portów w Gdańsku, Rotterdamie i Hamburgu, Międzynarodowego Stowarzyszenia Portów i Przystani (IAPH), World Ports Climate Initiative (WPCI), Banku Światowego oraz Administracji Portów Morskich Ukrainy (USPA) wykorzystano jako wstępne informacje do analizy i wnioskowania. W wyniku podsumowania teoretycznych i metodologicznych podstaw logistyki w artykule zaproponowano Model koncepcyjny obszaru przedmiotowego ‘Smart Port’, którego kwintesencją jest symbioza paradygmatów rozwoju naukowo-technicznego i zrównoważonego rozwoju. Umożliwiło to poszerzenie istniejącej bazy naukowej z zakresu logistyki transportu i systemów transportowych. Przeanalizowano przesłanki powstania inteligentnego portu. Wiodące porty kontenerowe różnych generacji są pogrupowane. Nakreślono perspektywy przejścia ukraińskich portów do czwartej kategorii (generacji) rozwoju. Szczególną uwagę poświęcono Ukrainie, jednemu z największych eksporterów zbóż na świecie. W celu skutecznej realizacji strategii rozwoju ukraińskich portów morskich do 2038 roku opracowano model zarządzania optymalizacją procesów logistycznych oparty na koncepcji podejścia gamingowego.