Wystarczalność i samozaopatrzenie – w sprawie dwóch ważnych dla zrównoważonego rozwoju idei
Tanja Mölders
Leibniz University Hannover, Herrenhäuser Str. 8, 30419 Hannover (Niemcy)
Anna Szumelda
Leuphana University Lüneburg, Scharnhorst Str. 1, 21335 Lüneburg (Niemcy)
Uta von Winterfeld
Wuppertal Institute for Climate, Environment and Energy, Döppersberg 19, 42103 Wuppertal (Niemcy)
Abstrakt
Od 1992 r., kiedy w Rio de Janeiro odbyła się konferencja ONZ na temat środowiska i rozwoju, starania ludzkości, aby zmierzać w kierunku zrównoważonego rozwoju, wydawają się być niewystarczające, jak pokazała kolejna konferencja z 2012 r. Jedna z przyczyn tego stanu związana jest z tym, że wśród różnych dyskutowanych ścieżek, które mają prowadzić do zrównoważoności, większe wsparcie otrzymują te, które nadal bazują na wzroście ekonomicznym i materialnym aniżeli te, które kwestionują paradygmat wzrostu. Pośród tych ostatnich znajdują się podejścia odwołujące się do wystarczalności i samozaopatrzenia. W ramach tej pierwszej analizie poddaje się przyczyny i (domniemane) dobrodziejstwa związane z ciągłym wzrostem dóbr materialnych i niematerialnych. Na podstawie żądania, aby nie zmuszać ludzi ciągle chcieć więcej, podejście te wskazuje ścieżkę do strukturalnej przemiany społeczeństwa. Natomiast podejście odwołujące się do samozaopatrzenia stara się wskazać drogi do osiągnięcia większej autonomii i lepszej jakości życia poprzez wzmocnienie regionalnego, lokalnego i indywidualnego samozaopatrzenia. Aby zapewnić zgodność ze zrównoważonym rozwojem, musi istnieć możliwość wolnego wyboru tych dwóch styli życia, nie mogą one być narzucone z góry.
Słowa kluczowe:
wystarczalność, samozaopatrzenie, rozwój zrównoważony, postwzrost/degrowth, podejścia feministyczneBibliografia
ADLER F., Subsistenzperspektive: Eigenständig, gemeinschaftlich, die Natur achtend, in: Green New Deal, Suffizienz oder Ökosozialismus? Konzepte für gesellschaftliche Wege aus der Ökokrise, ed. Adler F., Schachtschneider U., oekom, München 2010, p. 43-61.
Google Scholar
BACON F., Neues Organon. Latin-German edition, published by and with an introduction by Wolfgang Krohn, Hamburg 1990 [1620].
Google Scholar
BAIER A., Subsistenzansatz: Von der Hausarbeitsdebatte zur Bielefelder Subsistenzperspektive, in: Handbuch Frauen- und Geschlechterforschung. Theorie, Methoden, Empirie, ed. Becker R., Kortendiek B., Wiesbaden 2004, p. 72-77.
Google Scholar
BAIER A., BENNHOLDT-THOMSEN V., HOLZER B., Ohne Menschen keine Wirtschaft oder: Wie gesellschaftlicher Reichtum entsteht, München 2005.
Google Scholar
BENNHOLDT-THOMSEN V., Einleitung, in: Das Subsistenzhandbuch. Widerstandskulturen in Europa, Asien und Lateinamerika, eds. Bennholdt-Thomsen V., Holzer B., Müller C., Wien 1999, p. 12-30.
Google Scholar
BOOKCHIN M., The Politics of Social Ecology, Libertarian Municipalism, Montreal 1997.
Google Scholar
DALY H., Steady-State Economics: Second Edition with New Essays, Washington 1991.
Google Scholar
HOBBES T., Leviathan, Stuttgart 1980 [1651].
Google Scholar
HOFMEISTER S., BENNHOLDT-THOMSEN MIES M., WERLHOF C. v., SHIVA V., Subsistenzansatz, in: Geschlechterverhältnisse und Nachhaltigkeit. Die Kategorie Geschlecht in den Nachhaltigkeitswissen-schaften, eds. Hofmeister S., Katz C., Mölders T., Opladen, Berlin, Toronto 2013, p. 123-129.
Google Scholar
HUBER J., Allgemeine Umweltsoziologie, Wiesbaden 2001.
Google Scholar
KNAPP G.-A., 2007 [1988], Die vergessene Differenz, in: Feministische Studien, vol. 6, issue 1, p. 12-31, quoted in: Dis/Kontinuitäten. Feministische Theorie, (2nd updated and expanded edition), Hark S. ed., Wiesbaden 1988, p. 263-284.
Google Scholar
LENZ I., Subsistenzproduktion, Moderne und Freiheit, in: Frauen & Ökologie. Gegen den Machbarkeitswahn, ed. DIE GRÜNEN in the Bundestag, working circle on women’s policies, Köln 1987, p. 71-74.
Google Scholar
LIETAER B., ARNSPERGER C., GOERNER S., BRUNNHUBER S., Money and Sustainability: The Missing Link – Report from the Club of Rome, Devon 2012.
Google Scholar
MÜLLER C., Von der Subsistenz zur Warenorientierung. Wie ein westfälisches Bauern und Handwerkerdorf in den Weltmarkt integriert wurde, und welche Folgen das für die Subsistenzproduktion hatte, in: Das Subsistenzhandbuch. Widerstandskulturen in Europa, Asien und Lateinamerika, ed. Bennholdt-Thomsen V., Holzer B., Müller C., Wien 1999, p. 31-47.
Google Scholar
NETZWERK VORSORGENDES WIRTSCHAFTEN, Wege Vorsorgenden Wirtschaftens, Marburg 2013.
Google Scholar
OTT K., Umweltethik zur Einführung, Hamburg 2010.
Google Scholar
PAECH B., PAECH N., 2011, Suffizienz plus Subsistenz ergibt ökonomische Souveränität, in: Politische Ökologie, issue 124, p. 54-60.
Google Scholar
RANDERS J., 2052: A Global Forecast for the Next Forty Years, Vermont 2012.
Google Scholar
SACHS W., Wie im Westen so auf Erden, Reinbek bei Hamburg, 1993.
Google Scholar
SCHUMACHER E. F., 1977, Die Rückkehr zum menschlichen Maß. Alternativen für Wirtschaft und Technik. Small is Beautiful, Reinbek bei Hamburg 1977.
Google Scholar
SMITH A., Der Wohlstand der Nationen. Eine Untersuchung seiner Natur und seiner Ursachen [An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations], translated from the English by Horst Claus Recktenwald, München 1978 [1776].
Google Scholar
UNEP (United Nations Environmental Programme), Agenda 21, New York 1992, http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.asp?documentid=52 (3.01.2013).
Google Scholar
WEIZSÄCKER C. v. & E. U. v., 1979, Recht auf Eigenarbeit statt Pflicht zum Wachstum, in: Scheidewege, vol. 1979, issue 9, p. 221-234.
Google Scholar
WEIZSÄCKER E.U. v., HARGROVES K., SMITH M. H., Faktor Fünf. Die Formel für nachhaltiges Wachstum, München 2010.
Google Scholar
WEIZSÄCKER E.U. v., 2012, Nach dem Umweltgipfel Rio+20 Wer mitmacht, gewinnt, in: Süddeutsche Zeitung, July 10, http://www.sueddeutsche.de/wissen/nach-dem-umweltgipfel-rio-wer-mitmacht-gewinnt-1.1407344 (2.01.2013).
Google Scholar
WERLHOF C. v., Was haben die Hühner mit dem Dollar zu tun? Frauen und Ökonomie, München 1991.
Google Scholar
WICHTERICH C., Sichere Lebensgrundlagen statt effizienterer Naturbeherrschung – Das Konzept nachhaltiger Entwicklung aus feministischer Sicht, in: Mythen globalen Umweltmanagements, eds. Görg C., Brand U., Münster 2002, p. 72-92.
Google Scholar
WINTERFELD U. v., 1993, Über die Kunst des richtigen Verhaltens – ökologisch handeln in falschen Strukturen?, in: Politische Ökologie, Schwerpunkt Lebensstil oder Stilleben, issue 33, Sept./Oct., p. 45-47.
Google Scholar
WINTERFELD U. v., 2002, Reflexionen zur politischen Dimension von Suffizienz in sieben Etappen, in: Von nichts zu viel. Suffizienz gehört zur Zukunftsfähigkeit, eds. Linz M., Wuppertal Papers no 125, p. 27-37.
Google Scholar
WINTERFELD U. v, Nachhaltigkeit, in: ABC der Alternativen 2.0. Von Alltagskultur bis Zivilgesellschaft, eds. Brand U., Lösch B., Opratko B., Thimmel S., Hamburg 2012, p. 176- 177.
Google Scholar
WISSENSCHAFTLICHER RAT DER DUDENREDAKTION, Das große Frem-dwörterbuch. Herkunft und Bedeutung der Fremdwörter, 2nd edition, Mannheim, Leipzig, Wien, Zürich 2000.
Google Scholar
Autorzy
Tanja MöldersLeibniz University Hannover, Herrenhäuser Str. 8, 30419 Hannover Niemcy
Autorzy
Anna SzumeldaLeuphana University Lüneburg, Scharnhorst Str. 1, 21335 Lüneburg Niemcy
Autorzy
Uta von WinterfeldWuppertal Institute for Climate, Environment and Energy, Döppersberg 19, 42103 Wuppertal Niemcy
Statystyki
Abstract views: 13PDF downloads: 4
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.