Wystarczalność i samozaopatrzenie – w sprawie dwóch ważnych dla zrównoważonego rozwoju idei

Tanja Mölders


Leibniz University Hannover, Herrenhäuser Str. 8, 30419 Hannover (Niemcy)

Anna Szumelda


Leuphana University Lüneburg, Scharnhorst Str. 1, 21335 Lüneburg (Niemcy)

Uta von Winterfeld


Wuppertal Institute for Climate, Environment and Energy, Döppersberg 19, 42103 Wuppertal (Niemcy)


Abstrakt

Od 1992 r., kiedy w Rio de Janeiro odbyła się konferencja ONZ na temat środowiska i rozwoju, starania ludzkości, aby zmierzać w kierunku zrównoważonego rozwoju, wydawają się być niewystarczające, jak pokazała kolejna konferencja z 2012 r. Jedna z przyczyn tego stanu związana jest z tym, że wśród różnych dyskutowanych ścieżek, które mają prowadzić do zrównoważoności, większe wsparcie otrzymują te, które nadal bazują na wzroście ekonomicznym i materialnym aniżeli te, które kwestionują paradygmat wzrostu. Pośród tych ostatnich znajdują się podejścia odwołujące się do wystarczalności i samozaopatrzenia. W ramach tej pierwszej analizie poddaje się przyczyny i (domniemane) dobrodziejstwa związane z ciągłym wzrostem dóbr materialnych i niematerialnych. Na podstawie żądania, aby nie zmuszać ludzi ciągle chcieć więcej, podejście te wskazuje ścieżkę do strukturalnej przemiany społeczeństwa. Natomiast podejście odwołujące się do samozaopatrzenia stara się wskazać drogi do osiągnięcia większej autonomii i lepszej jakości życia poprzez wzmocnienie regionalnego, lokalnego i indywidualnego samozaopatrzenia. Aby zapewnić zgodność ze zrównoważonym rozwojem, musi istnieć możliwość wolnego wyboru tych dwóch styli życia, nie mogą one być narzucone z góry.


Słowa kluczowe:

wystarczalność, samozaopatrzenie, rozwój zrównoważony, postwzrost/degrowth, podejścia feministyczne

ADLER F., Subsistenzperspektive: Eigenständig, gemeinschaftlich, die Natur achtend, in: Green New Deal, Suffizienz oder Ökosozialismus? Konzepte für gesellschaftliche Wege aus der Ökokrise, ed. Adler F., Schachtschneider U., oekom, München 2010, p. 43-61.
  Google Scholar

BACON F., Neues Organon. Latin-German edition, published by and with an introduction by Wolfgang Krohn, Hamburg 1990 [1620].
  Google Scholar

BAIER A., Subsistenzansatz: Von der Hausarbeitsdebatte zur Bielefelder Subsistenzperspektive, in: Handbuch Frauen- und Geschlechterforschung. Theorie, Methoden, Empirie, ed. Becker R., Kortendiek B., Wiesbaden 2004, p. 72-77.
  Google Scholar

BAIER A., BENNHOLDT-THOMSEN V., HOLZER B., Ohne Menschen keine Wirtschaft oder: Wie gesellschaftlicher Reichtum entsteht, München 2005.
  Google Scholar

BENNHOLDT-THOMSEN V., Einleitung, in: Das Subsistenzhandbuch. Widerstandskulturen in Europa, Asien und Lateinamerika, eds. Bennholdt-Thomsen V., Holzer B., Müller C., Wien 1999, p. 12-30.
  Google Scholar

BOOKCHIN M., The Politics of Social Ecology, Libertarian Municipalism, Montreal 1997.
  Google Scholar

DALY H., Steady-State Economics: Second Edition with New Essays, Washington 1991.
  Google Scholar

HOBBES T., Leviathan, Stuttgart 1980 [1651].
  Google Scholar

HOFMEISTER S., BENNHOLDT-THOMSEN MIES M., WERLHOF C. v., SHIVA V., Subsistenzansatz, in: Geschlechterverhältnisse und Nachhaltigkeit. Die Kategorie Geschlecht in den Nachhaltigkeitswissen-schaften, eds. Hofmeister S., Katz C., Mölders T., Opladen, Berlin, Toronto 2013, p. 123-129.
  Google Scholar

HUBER J., Allgemeine Umweltsoziologie, Wiesbaden 2001.
  Google Scholar

KNAPP G.-A., 2007 [1988], Die vergessene Differenz, in: Feministische Studien, vol. 6, issue 1, p. 12-31, quoted in: Dis/Kontinuitäten. Feministische Theorie, (2nd updated and expanded edition), Hark S. ed., Wiesbaden 1988, p. 263-284.
  Google Scholar

LENZ I., Subsistenzproduktion, Moderne und Freiheit, in: Frauen & Ökologie. Gegen den Machbarkeitswahn, ed. DIE GRÜNEN in the Bundestag, working circle on women’s policies, Köln 1987, p. 71-74.
  Google Scholar

LIETAER B., ARNSPERGER C., GOERNER S., BRUNNHUBER S., Money and Sustainability: The Missing Link – Report from the Club of Rome, Devon 2012.
  Google Scholar

MÜLLER C., Von der Subsistenz zur Warenorientierung. Wie ein westfälisches Bauern und Handwerkerdorf in den Weltmarkt integriert wurde, und welche Folgen das für die Subsistenzproduktion hatte, in: Das Subsistenzhandbuch. Widerstandskulturen in Europa, Asien und Lateinamerika, ed. Bennholdt-Thomsen V., Holzer B., Müller C., Wien 1999, p. 31-47.
  Google Scholar

NETZWERK VORSORGENDES WIRTSCHAFTEN, Wege Vorsorgenden Wirtschaftens, Marburg 2013.
  Google Scholar

OTT K., Umweltethik zur Einführung, Hamburg 2010.
  Google Scholar

PAECH B., PAECH N., 2011, Suffizienz plus Subsistenz ergibt ökonomische Souveränität, in: Politische Ökologie, issue 124, p. 54-60.
  Google Scholar

RANDERS J., 2052: A Global Forecast for the Next Forty Years, Vermont 2012.
  Google Scholar

SACHS W., Wie im Westen so auf Erden, Reinbek bei Hamburg, 1993.
  Google Scholar

SCHUMACHER E. F., 1977, Die Rückkehr zum menschlichen Maß. Alternativen für Wirtschaft und Technik. Small is Beautiful, Reinbek bei Hamburg 1977.
  Google Scholar

SMITH A., Der Wohlstand der Nationen. Eine Untersuchung seiner Natur und seiner Ursachen [An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations], translated from the English by Horst Claus Recktenwald, München 1978 [1776].
  Google Scholar

UNEP (United Nations Environmental Programme), Agenda 21, New York 1992, http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.asp?documentid=52 (3.01.2013).
  Google Scholar

WEIZSÄCKER C. v. & E. U. v., 1979, Recht auf Eigenarbeit statt Pflicht zum Wachstum, in: Scheidewege, vol. 1979, issue 9, p. 221-234.
  Google Scholar

WEIZSÄCKER E.U. v., HARGROVES K., SMITH M. H., Faktor Fünf. Die Formel für nachhaltiges Wachstum, München 2010.
  Google Scholar

WEIZSÄCKER E.U. v., 2012, Nach dem Umweltgipfel Rio+20 Wer mitmacht, gewinnt, in: Süddeutsche Zeitung, July 10, http://www.sueddeutsche.de/wissen/nach-dem-umweltgipfel-rio-wer-mitmacht-gewinnt-1.1407344 (2.01.2013).
  Google Scholar

WERLHOF C. v., Was haben die Hühner mit dem Dollar zu tun? Frauen und Ökonomie, München 1991.
  Google Scholar

WICHTERICH C., Sichere Lebensgrundlagen statt effizienterer Naturbeherrschung – Das Konzept nachhaltiger Entwicklung aus feministischer Sicht, in: Mythen globalen Umweltmanagements, eds. Görg C., Brand U., Münster 2002, p. 72-92.
  Google Scholar

WINTERFELD U. v., 1993, Über die Kunst des richtigen Verhaltens – ökologisch handeln in falschen Strukturen?, in: Politische Ökologie, Schwerpunkt Lebensstil oder Stilleben, issue 33, Sept./Oct., p. 45-47.
  Google Scholar

WINTERFELD U. v., 2002, Reflexionen zur politischen Dimension von Suffizienz in sieben Etappen, in: Von nichts zu viel. Suffizienz gehört zur Zukunftsfähigkeit, eds. Linz M., Wuppertal Papers no 125, p. 27-37.
  Google Scholar

WINTERFELD U. v, Nachhaltigkeit, in: ABC der Alternativen 2.0. Von Alltagskultur bis Zivilgesellschaft, eds. Brand U., Lösch B., Opratko B., Thimmel S., Hamburg 2012, p. 176- 177.
  Google Scholar

WISSENSCHAFTLICHER RAT DER DUDENREDAKTION, Das große Frem-dwörterbuch. Herkunft und Bedeutung der Fremdwörter, 2nd edition, Mannheim, Leipzig, Wien, Zürich 2000.
  Google Scholar


Opublikowane
2014-01-02

Cited By / Share

Mölders, T., Szumelda, A., & von Winterfeld, U. (2014). Wystarczalność i samozaopatrzenie – w sprawie dwóch ważnych dla zrównoważonego rozwoju idei. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 9(1), 21–27. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4888

Autorzy

Tanja Mölders 

Leibniz University Hannover, Herrenhäuser Str. 8, 30419 Hannover Niemcy

Autorzy

Anna Szumelda 

Leuphana University Lüneburg, Scharnhorst Str. 1, 21335 Lüneburg Niemcy

Autorzy

Uta von Winterfeld 

Wuppertal Institute for Climate, Environment and Energy, Döppersberg 19, 42103 Wuppertal Niemcy

Statystyki

Abstract views: 13
PDF downloads: 4