Teoretyczne aspekty zintegrowanej ochrony terenów podmiejskich

Elżbieta Jolanta Bielińska


Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin (Polska)

Stanisław Baran


Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin (Polska)

Lucjan Pawłowski


Institute of Environmental Protection Engineering, Faculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Nadbystrzycka St. 40 B, 20-618 Lublin (Polska)

Krzysztof Jóźwiakowski


Department of Environmental Engineering and Geodesy, Faculty of Production Engineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin (Polska)

Barbara Futa


Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin (Polska)

Marta Bik-Małodzińska


Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin (Polska)

Zbigniew Mucha


Institute of Water Supply and Environmental Protection, Faculty of Environmental Engineering, Cracow University of Technology, Warszawska St. 24 , 31-155 Kraków (Polska)

Agnieszka Generowicz


Institute of Water Supply and Environmental Protection, Faculty of Environmental Engineering, Cracow University of Technology, Warszawska St. 24 , 31-155 Kraków (Polska)


Abstrakt

W artykule zwrócono uwagę na celowość wypracowania metodologii zintegrowanej ochrony stref podmiejskich, której podstawą jest holistyczna koncepcja przestrzeni, ze szczególnym uwzględnieniem harmonii między: społeczeństwem, środowiskiem i ekonomią, na tle zaleceń i wymagań stawianym miastom współczesnym przez Unię Europejską. Przeprowadzono również analizę współczesnych koncepcji równoważenia miasta i jego otoczenia. Najważniejszym elementem różnicującym poszczególne koncepcje sustainable city jest zakładana gęstość zaludnienia, jednak przy powszechnej akceptacji postulatu wzrostu zwartości. Trzeba uznać, że nie ma obecnie powszechnie akceptowanej, optymalnej strategii równoważenia miasta i jego otoczenia. Nowe potrzeby społeczeństwa informatycznego powinny być podstawą do poszukiwania kolejnych form zrównoważonego rozwoju miast. Opracowanie metodologii zintegrowanej ochrony stref podmiejskich oraz ich kształtowanie na podstawie kulturowo warunkowanych wyobrażeń jakości życia, umożliwi zrównoważony rozwój terenów zurbanizowanych.


Słowa kluczowe:

tereny podmiejskie, zintegrowana ochrona, zrównoważony rozwój

BARAN S., BIELIŃSKA E.J., KAWECKA-RADOMSKA M., 2010, Zawartość metali ciężkich w glebach parków miejskich podlegających zróżnicowanym wpływom antropogenicznym, in: Zesz. Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, 137, Inżynieria Środowiska, 17, p. 131-137.
  Google Scholar

BARANOWSKI A., Koncepcja zrównoważonej rewitalizacji struktur osadniczych, in: Rewitalizacja zdegradowanych struktur osadniczych w warunkach zrównoważonego rozwoju, ed. Baranowski A., Politechnika Gdańska, Gdańsk 2000, p. 7-22.
  Google Scholar

BIAŁA KSIĘGA, EUROPA I ARCHITEKTURA JUTRA, PROPOZYCJE DLA EUROPEJSKIEGO ŚRODOWISKA ZBUDOWANEGO, RADA ARCHITEKTÓW EUROPY 1995.
  Google Scholar

BOGDANOWSKI J., 1982, Jurydyka – czyli rozważania nad współczesną dzielnicą mieszkaniową, in: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. 16, Urbanistyka, p. 8-29.
  Google Scholar

BURTON E., The potential of the Compact City for Promoting Social Equity, in: Achieving Sustainable Urban form, red. Williams K., Spon Press – Routlendge, London, New York 2001.
  Google Scholar

CEMAT, 2000, GŁÓWNE ZASADY ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU PRZESTRZENNEGO KONTYNENTU EUROPEJSKIEGO, Europejska Konferencja Ministrów Odpowiedzialnych za Planowanie Regionalne, Hanower, Polska Agencja Rozwoju Terytorialnego, Warszawa 2000.
  Google Scholar

COLQUHOUN I., Urban Regeneration, London 1994.
  Google Scholar

DĄBROWSKI J., PARZYCH P., BYDŁOSZ J., 2012, Wpływ rozwoju aglomeracji miejskich na zmiany w środowisku naturalnym w kontekście zmian zachodzących na rynku nieruchomości na przykładzie Rzeszowskiego Obszaru Metropolitalnego, in: Acta Sci. Pol., Administratio Locorum, 11(4), p. 5-15.
  Google Scholar

DE KIMPE CH.R., MOREL J.L., 2000, Urban soil management: a growing concern, in: Soil Science., 165 (1), p. 31-40.
  Google Scholar

DOMAŃSKI R., Miasto innowacyjne, Studia KPZK, t. CIX, PWN, Warszawa 2000.
  Google Scholar

DRAPELLA-HERMANSDORFER A., 2002, Rezolucja w sprawie zrównoważonego rozwoju strefy podmiejskiej oraz roli i zadań architekta krajobrazu, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 4-7.
  Google Scholar

DRAPELLA-HERMANSDORFER A., Urbanizacja przyrody – przyroda w kompozycji obszarów zurbanizowanych, in: Struktura i funkcjonowanie systemów krajobrazowych, t. 21, ed. Chmielewski T.J., UP, Lu-blin 2008, p. 61-68.
  Google Scholar

DUBEL K., 2003, Oceny oddziaływania na środowisko w procesie ochrony krajobrazów podmiejskich, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 10-15.
  Google Scholar

DYLEWSKI R., 2004a, Ład przestrzeni zurbanizowanej – ład urbanizacyjny, in: Nowa jakość krajobrazu: Ekologia – Kultura – Technika, ed. Chmielewski T.J., PAN, Komitet Człowiek i Środowisko, Warszawa-Lublin 2004, p. 45-57.
  Google Scholar

DYLEWSKI R., 2004b, Zasady kształtowania miast Unii Europejskiej jako metropolii, w zastosowaniu do rozwoju przestrzennego aglomeracji lubelskiej, in: Nowa jakość krajobrazu: Ekologia – Kultura – Technika, ed. Chmielewski T.J., PAN, Komitet Człowiek i Środowisko, Warszawa-Lublin 2004, p. 91-104.
  Google Scholar

EUROPEJSKA KONWENCJA KRAJOBRAZOWA, Florencja 2000, Dz. U. Nr 14/2006, poz. 98.
  Google Scholar

ESDP, EUROPEAN SPATIAL DEVELOPMENT PERSPECTIVE, Towards Balanced and Sustainable Development of the Territory of the EU, Potsdam 1999.
  Google Scholar

FAUSET P., A High – Density Urban Alternative to Suburbia, in: City and Culture, Cultural Processes and Urban Sustainability, ed. Nyström L., Kalmar 1999.
  Google Scholar

GÓRKA A., 2002, Zrównoważone formy funkcjonowania miasta i jego otoczenia (przegląd współczesnych koncepcji), in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 36-46.
  Google Scholar

GREEN PAPER ON THE URBAN ENVIRONMENT, 1990, Commission of the European Communities, Brussels 1990.
  Google Scholar

HABITAT, Bariery i problemy gospodarki przestrzennej w Polsce (strefa planowania i zagospodarowania przestrzennego), Raport Krajowego Sekretariatu, Warszawa 2003.
  Google Scholar

HARVEY D., 1996, Kwestia urbanizacji, in: Kultura i Społeczeństwo, 4, p. 8-22.
  Google Scholar

HASIC T., A Sustainable Urban Matrix: Achieving Sustainable Urban Form in Residential Building, in: Achieving Sustainable Urban Form, ed. Williams K., Spon Press-Routlendge, London, New York 2001.
  Google Scholar

JANIKOWSKI R., Zarządzanie antropopresją w kierunku zrównoważonego rozwoju społeczeństwa i gospodarki, Difin, Warszawa 2004.
  Google Scholar

KAHLE P., 2000, Schwermetallstatus Rostocker Gartenböden, in: J. Plant Nutri. Soil Sci., 163, p. 191-196.
  Google Scholar

KENNEDY M., The Architect’s Ecological Response-Abillity, SAR and SAFA, Stockholm-Helsinki 1992.
  Google Scholar

KISTOWSKI M., Koncepcja równowagi krajobrazu – mity i rzeczywistość, in: Struktura i funkcjonowanie systemów krajobrazowych, t. 21, ed. Chmielewski T.J., UP, Lublin 2008, p. 81-91.
  Google Scholar

KOSTROWICKI S.A., Istota strefy podmiejskiej, in: Kształtowanie układów ekologicznych w strefie podmiejskiej Warszawy, ed. Kostrowicki S.A., SGGW, Warszawa 1990, p. 197-207.
  Google Scholar

KOWICKI M., Wieś przyszłości jako alternatywa osadnicza miasta, Politechnika Krakowska, Kraków 1997.
  Google Scholar

KOZŁOWSKI S., Przyszłość ekorozwoju, KUL, Lublin 2005.
  Google Scholar

KRAJEWSKI P., 2012, Możliwości zastosowania oceny pojemności krajobrazu w planowaniu przestrzennym na obszarach podmiejskich, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 3 (36), p. 22-28.
  Google Scholar

MACKENZIE A., BALL A.S., VIRDEE S.R., Ekologia, PWN, Warszawa 2005.
  Google Scholar

MAJER B., Procedura sporządzania opracowań ekofizjograficznych w świetle obowiązującego prawa, in: Przyroda i miasto, ed. Rylke J., SGGW, Warszawa 2007, t. 9, p. 276-285.
  Google Scholar

MARKOWSKI J. 2002, Specyfika synurbijnych populacji zwierząt, in: Ekologia, Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy, ed. Kurnatowska A., PWN, Warszawa, Łódź 2002.
  Google Scholar

MASNAVI M., The New Millennium and the New Urban Paradigm: the Compact City in Practise, in: Achieving Sustainable Urban Form, ed. Williams K., Spon Press-Routlendge, London, New York 2001.
  Google Scholar

MOLLISON B., HOLMGREN D., Permaculture One, a Perennial Agriculture for Human Settlements, Tagari Publications, Maryborough 1987.
  Google Scholar

MORAWSKA M., 2003, Wybrane modele relacji funkcjonalnych w strefie styku miasta z zewnętrznymi terenami otwartymi, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 20-24.
  Google Scholar

NEWMAN P., KENWORTGHY J., Sustainable Urban Form: The Big Picture, w: Achieving Sustainable Urban form, red. Williams K., Spon Press – Routlendge, London, New York 2001.
  Google Scholar

NOWA KARTA ATEŃSKA, Zasady planowania przyjęte przez Europejską Radę Urbanistów, ZG TUP, Warszawa 1998.
  Google Scholar

ORRSKOG L., There is no such thing as a Sustainable City, in: City and Culture, Cultural Processes and Urban Sustainability, ed. Nyström L., Kalmar 1999.
  Google Scholar

PARTEKA T., Metropolizacja polskiej przestrzeni ścieżką ładu czy chaosu?, in: Ład polskiej przestrzeni, Studium przypadku – Metropolia Trójmiejska, ed. Kołodziejski T., Parteka T., KPZK PAN, Warszawa 2001.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI A., 2008, How Many Dimensions Does Sustainable Development Have?, in: Sustainable Development vol. 16 no 2, p. 81-90.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI W., SZYMSKI A., 2002, Identyfikacja przestrzeni ‘pomiędzy’ czy formy przenikania?, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 8-12.
  Google Scholar

PETRYSHYN H., 2012, Rozwiązania zagospodarowania terenów nadwodnych w miastach Norwegii, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 4 (37), p. 49-56.
  Google Scholar

PRZEWOŹNIAK M., Kształtowanie środowiska przyrodniczego miast, Politechnika Gdańska, Gdańsk 2002.
  Google Scholar

SAS-BOJARSKA A., 2003, Nowe drogi w krajobrazie podmiejskim – różne aspekty przestrzeni, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 58-73.
  Google Scholar

STUCZYŃSKI T., FOGEL P., JADCZYSZYN J., Uwagi do zagadnienia ochrony gleb na obszarach zurbanizowanych, IUNG – PIB, Bydgoszcz 2008.
  Google Scholar

SZULCZEWSKA B., Teoria ekosystemu w koncepcjach rozwoju miast, SGGW, Warszawa 2002.
  Google Scholar

THE PLANNING SYSTEM, NATIONAL PLANNING POLICY GUIDELINE, The Scotish Office, Environment Dep., UK 1994.
  Google Scholar

TJALLINGII S., Ecopolis, Strategies for ecologically sound urban development, Backhuys Publishers, Leiden 1995.
  Google Scholar

USTAWA O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM z dnia 27 marca 2003 roku (Dz.U. 80/2003, poz. 717).
  Google Scholar

USTAWA O ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM z dnia 7 lipca 1994 roku, Tekst jednolity, Dz. U. 15/1999 r., poz. 139.
  Google Scholar

ZEBURA W., Przemiany śródmiejskich przestrzeni publicznych w Polsce, in: Przyroda i miasto, red. Rylke J., SGGW, Warszawa 2007, t. IX, p. 310-315.
  Google Scholar

ZIMNY H., Ekologia miasta, w: Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Gregorczyk, Warszawa 2005.
  Google Scholar

ŻARSKA B., 2003, Ekologiczno-przestrzenne problem stref podmiejskich dużych miast na przykładzie Warszawy, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 1-2, p. 16-19.
  Google Scholar

ŻARSKA B., Ochrona krajobrazu, SGGW, Warszawa 2005.
  Google Scholar


Opublikowane
2014-01-02

Cited By / Share

Bielińska, E. J., Baran, S., Pawłowski, L., Jóźwiakowski, K., Futa, B., Bik-Małodzińska, M., … Generowicz, A. (2014). Teoretyczne aspekty zintegrowanej ochrony terenów podmiejskich. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 9(1), 127–139. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4899

Autorzy

Elżbieta Jolanta Bielińska 

Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin Polska

Autorzy

Stanisław Baran 

Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin Polska

Autorzy

Lucjan Pawłowski 

Institute of Environmental Protection Engineering, Faculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Nadbystrzycka St. 40 B, 20-618 Lublin Polska

Autorzy

Krzysztof Jóźwiakowski 

Department of Environmental Engineering and Geodesy, Faculty of Production Engineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin Polska

Autorzy

Barbara Futa 

Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin Polska

Autorzy

Marta Bik-Małodzińska 

Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Leszczyńskiego St. 7, 20-069 Lublin Polska

Autorzy

Zbigniew Mucha 

Institute of Water Supply and Environmental Protection, Faculty of Environmental Engineering, Cracow University of Technology, Warszawska St. 24 , 31-155 Kraków Polska

Autorzy

Agnieszka Generowicz 

Institute of Water Supply and Environmental Protection, Faculty of Environmental Engineering, Cracow University of Technology, Warszawska St. 24 , 31-155 Kraków Polska

Statystyki

Abstract views: 35
PDF downloads: 17