Ramy modelowania dekarbonizacji gospodarki w oparciu o innowacje energetyczne w kontekście Przemysłu 5.0 i zrównoważonego rozwoju: perspektywa międzynarodowa
Maryna Kravchenko
National Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0001-5405-0159
Kateryna Kopishynska
kopishynska@ukr.netNational Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0002-1609-2902
Olena Trofymenko
National Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0002-2339-0377
Ivan Pyshnograiev
National Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0002-3346-8318
Kateryna Boiarynova
National Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0001-5879-2213
Abstrakt
Koncepcja Przemysłu 5.0 jawi się jako katalizator przyspieszający zrównoważony rozwój w różnych sektorach gospodarki. Artykuł poświęcony jest opracowaniu ram modelowania dekarbonizacji gospodarki w oparciu o innowacje energetyczne w kontekście Przemysłu 5.0 i zrównoważonego rozwoju. Celem artykułu jest identyfikacja czynników stymulujących wzrost poziomu dekarbonizacji, co wpisuje się w Globalne Cele Zrównoważonego Rozwoju przyjęte przez ONZ w 2015 roku, w szczególności Celowi 7 Przystępna i czysta energia, Celowi 9 Przemysł, innowacje i infrastruktura, Celowi 13 Działania na rzecz klimatu oraz Celowi 17 Partnerstwa dla Celów. Badane są podejścia do tworzenia wskaźników Przemysłu 5.0, uwzględniające wskaźniki zrównoważonego rozwoju i dekarbonizacji gospodarki, w szczególności Energy Transition Index, Global Innovation Energy Index, Digital Economy and Society Index i World Energy Trilemma Index. Wybór komponentów Przemysłu 5.0 wraz ze wskaźnikami oceny dekarbonizacji, uwzględniającymi komponenty zrównoważonego rozwoju, odporności i skupienia się na człowieku, jest uzasadniony. Należą do nich: poziom energochłonności energii pierwotnej; Emisje CO2 ze źródeł kopalnych w sektorze energetycznym; Patenty w technologii łagodzenia zmian klimatycznych; Wydatki na badania i rozwój; Przemysł (w tym budownictwo), wartość dodana (% PKB); Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT); Pracownicy umysłowi; Kapitał ludzki i badania naukowe. Przeprowadzono analizę skupień poziomu dekarbonizacji dla 26 wybranych krajów z Europy, Azji i Ameryki Płn. Biorąc pod uwagę badane czynniki, na podstawie wieloczynnikowego modelowania regresji identyfikuje się czynniki wpływające na poziom dekarbonizacji. Wydano rekomendacje mające na celu przyspieszenie dekarbonizacji gospodarki, biorąc pod uwagę doświadczenia krajów wiodących.
Słowa kluczowe:
dekarbonizacja, innowacje energetyczne, Przemysł 5.0, zrównoważony rozwój, regresja wielowymiarowaBibliografia
1. ASIF M., SEARCY C., CASTKA P., 2023, ESG and Industry 5.0: The role of technologies in enhancing ESG disclosure, Technological Forecasting and Social Change 195, https://doi.org/10.1016/j.techfore.2023.122806.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2023.122806
Google Scholar
2. DESI, 2022, Digital Economy and Society Index, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/digital-economy-and-society-index-desi-2022 (2.03.2024).
Google Scholar
3. EDGAR, 2024, Emissions Database for Global Atmospheric Research, https://edgar.jrc.ec.europa.eu/ (01.02.2024).
Google Scholar
4. EUROPEAN COMMISSION, 2021, Industry 5.0. Towards a sustainable, humancentric and resilient European industry, https://research-and-innovation.ec.europa.eu/news/all-research-and-innovation-news/industry-50-towards-more-sustainable-resilient-and-human-centric-industry-2021-01-07_en (03.01.2024).
Google Scholar
5. EUROPEAN COMMISSION, 2023, Report on the state of the Digital Decade, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/2023-report-state-digital-decade (04.01.2024).
Google Scholar
6. EUROPEAN COMMISSION, 2020, European Green Deal, https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal/delivering-european-green-deal_en (01.03.2024).
Google Scholar
7. EURPEAN COMMISSION, 2023, Report On The Stage Of The Digital Decade, https://digital-decade-desi.digital-strategy.ec.europa.eu/datasets/desi/charts (01.03.2023).
Google Scholar
8. FROST & SULLIVAN, 2019, Industry 5.0 – Bringing Empowered Humans Back to the Shop Floor, https://www.frost.com/frost-perspectives/industry-5-0-bringing-empowered-humans-back-to-the-shop-floor/ (02.02.2024).
Google Scholar
9. HAUBER G., 2023, Norway’s Sleipner and Snøhvit CCS: Industry models or cautionary tales?, https://ieefa.org/resources/norways-sleipner-and-snohvit-ccs-industry-models-or-cautionary-tales (05.03.2024).
Google Scholar
10. HEMSTRÖM O., 2022, Sweden's Smart Energy Ecosystem, Business Sweden, https://www.business-sweden.com/insights/articles/swedens-smart-energy-ecosystem/ (01.03.2024).
Google Scholar
11. HM GOVERNMENT, 2021, Net Zero Strategy: Build Back Greener, https://assets.publishing.service.gov.uk/media/6194dfa4d3bf7f0555071b1b/net-zero-strategy-beis.pdf (02.02.2024).
Google Scholar
12. IEA, 2022, Tracking clean energy innovation: Focus on China, https://iea.blob.core.windows.net/assets/6a6f3da9-d436-4b5b-ae3b-2622425d2ae4/TrackingCleanEnergyInnovation-FocusonChina_FINAL.pdf (03.02.2024).
Google Scholar
13. KRAVCHENKO M., TROFYMENKO O., KOPISHYNSKA K., PYSHNOGRAIEV I., 2023, Assessing the Development of Energy Innovations and Its Impact on the Sustainable Development of Countries, System Analysis and Artificial Intelligence 1170, https://doi.org/10.1007/978-3-031-37450-0_24.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-37450-0_24
Google Scholar
14. LABANCA N., PEREIRA A. G., WATSON M., KRIEGER K., PADOVAN D., WATTS L., MOEZZI M., WALLENBORN G., WRIGHT R., LAES E., FATH B. D., RUZZENENTI F., MOOR T., BAUWENS T., MEHTA L., 2020, Transforming innovation for decarbonization? Insights from combining complex systems and social practice perspectives, Energy Research & Social Science 65, https://doi.org/10.1016/j.erss.2020.101452.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.erss.2020.101452
Google Scholar
15. LING S., JIN S., WANG H., ZHANG Z., FENG Y., 2024, Transportation infrastructure upgrading and green development efficiency: Empirical analysis with double machine learning method, Journal of Environmental Management 358, https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2024.120922.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2024.120922
Google Scholar
16. MASOOMI B., GHASEMIAN SAHEBI I., GHOBAKHLOO M., MOSAYEBI A., 2023, Do industry 5.0 advantages address the sustainable development challenges of the renewable energy supply chain? Sustainable Production and Consumption, 43: 94-112, https://doi.org/10.1016/j.spc.2023.10.018.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.spc.2023.10.018
Google Scholar
17. MIRALLES-QUIRÓS M. M., MIRALLES-QUIRÓS J. L., 2022, Decarbonization and the Benefits of Tackling Climate Change, Int J Environ Res Public Health 19(13): 7776, https://doi.org/10.3390/ijerph19137776.
DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph19137776
Google Scholar
18. SLAVIC D., MARJANOVIC U., MEDIC N., SIMEUNOVIC N., RAKIC S., 2024, The Evaluation of Industry 5.0 Concepts: Social Network Analysis Approach, Appl. Sci. 14: 1291, https://doi.org/10.3390/ app14031291.
DOI: https://doi.org/10.3390/app14031291
Google Scholar
19. SMITH Ch., HART D., 2021, The 2021 Global Energy Innovation Index: National contributions to the global clean energy innovation system, Information Technology and Innovation Foundation, https://www2.itif.org/2021-global-energy-innovation-index.pdf (1.03.2024).
Google Scholar
20. SWITZERLAND GLOBAL ENTERPRISE, 2021, Advanced Manufacturing Switzerland, https://www.greaterzuricharea.com/sites/default/files/2023-01/Factsheet%20Advanced%20Manufacturing%20Switzerland%20S-GE%202021%20%28EN%29_0.pdf (01.03.2024).
Google Scholar
21. U.S. DEPARTMENT OF TRANSPORTATION, 2023, National Blueprint for Transportation Decarbonization, https://www.energy.gov/sites/default/files/2023-01/the-us-national-blueprint-for-transportation-decarbonization.pdf (01.03.2024).
Google Scholar
22. UNITED STATES DEPARTMENT OF STATE, 2023, National Innovation Pathway Of The United States, https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2023/04/US-National-Innovation-Pathway.pdf (03.03.2024).
Google Scholar
23. VAN BUUREN, S., 2018, Flexible Imputation of Missing Data, Second Edition (2nd ed.), Chapman and Hall/CRC, https://doi.org/10.1201/9780429492259.
DOI: https://doi.org/10.1201/9780429492259
Google Scholar
24. VERDOLINI E., TORREGGIANI L., GIAROLA S., TAVONI M., HAFSTEAD M., ANDERSON L., 2023, Industrial Deep Decarbonization: Modeling Approaches and Data Challenges, Washington, USA.
Google Scholar
25. WIPO, 2024, Global Innovation Index, https://www.wipo.int/global_innovation_index/en/ (01.02.2024).
Google Scholar
26. WORLD BANK, 2024, World Bank Open Data, https://data.worldbank.org/ (01.03.2024).
Google Scholar
27. WORLD ECONOMIC FORUM, 2023, Fostering Effective Energy Transition 2023, https://www.weforum.org/publications/fostering-effective-energy-transition-2023/ (05.01.2024).
Google Scholar
28. WORLD ENERGY TRILEMMA INDEX, 2022, World Energy Council in partnership with Oliver Wyman, https://www.worldenergy.org/publications/entry/world-energy-trilemma-index-2022 (03.02.2024).
Google Scholar
29. WORLD RESOURCES INSTITUTE, 2020, Climate Watch, GHG Emissions, https://climatewatchdata.org/ghg-emissions (03.03.2024).
Google Scholar
Autorzy
Maryna KravchenkoNational Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute Ukraina
https://orcid.org/0000-0001-5405-0159
Autorzy
Kateryna Kopishynskakopishynska@ukr.net
National Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute Ukraina
https://orcid.org/0000-0002-1609-2902
Autorzy
Olena TrofymenkoNational Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute Ukraina
https://orcid.org/0000-0002-2339-0377
Autorzy
Ivan PyshnograievNational Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute Ukraina
https://orcid.org/0000-0002-3346-8318
Autorzy
Kateryna BoiarynovaNational Technical University of Ukraine, Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute Ukraina
https://orcid.org/0000-0001-5879-2213
Statystyki
Abstract views: 53PDF downloads: 33
