Ramy modelowania dekarbonizacji gospodarki w oparciu o innowacje energetyczne w kontekście Przemysłu 5.0 i zrównoważonego rozwoju: perspektywa międzynarodowa

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

DOI

Maryna Kravchenko

marina.kravchenko.kpi@gmail.com

Kateryna Kopishynska

kopishynska@ukr.net

Olena Trofymenko

o.o.trofymenko@gmail.com

Ivan Pyshnograiev

pyshnograiev@gmail.com

Kateryna Boiarynova

boyarinovaea@ukr.net

Abstrakt

Koncepcja Przemysłu 5.0 jawi się jako katalizator przyspieszający zrównoważony rozwój w różnych sektorach gospodarki. Artykuł poświęcony jest opracowaniu ram modelowania dekarbonizacji gospodarki w oparciu o innowacje energetyczne w kontekście Przemysłu 5.0 i zrównoważonego rozwoju. Celem artykułu jest identyfikacja czynników stymulujących wzrost poziomu dekarbonizacji, co wpisuje się w Globalne Cele Zrównoważonego Rozwoju przyjęte przez ONZ w 2015 roku, w szczególności Celowi 7 Przystępna i czysta energia, Celowi 9 Przemysł, innowacje i infrastruktura, Celowi 13 Działania na rzecz klimatu oraz Celowi 17 Partnerstwa dla Celów. Badane są podejścia do tworzenia wskaźników Przemysłu 5.0, uwzględniające wskaźniki zrównoważonego rozwoju i dekarbonizacji gospodarki, w szczególności Energy Transition Index, Global Innovation Energy Index, Digital Economy and Society Index i World Energy Trilemma Index. Wybór komponentów Przemysłu 5.0 wraz ze wskaźnikami oceny dekarbonizacji, uwzględniającymi komponenty zrównoważonego rozwoju, odporności i skupienia się na człowieku, jest uzasadniony. Należą do nich: poziom energochłonności energii pierwotnej; Emisje CO2 ze źródeł kopalnych w sektorze energetycznym; Patenty w technologii łagodzenia zmian klimatycznych; Wydatki na badania i rozwój; Przemysł (w tym budownictwo), wartość dodana (% PKB); Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT); Pracownicy umysłowi; Kapitał ludzki i badania naukowe. Przeprowadzono analizę skupień poziomu dekarbonizacji dla 26 wybranych krajów z Europy, Azji i Ameryki Płn. Biorąc pod uwagę badane czynniki, na podstawie wieloczynnikowego modelowania regresji identyfikuje się czynniki wpływające na poziom dekarbonizacji. Wydano rekomendacje mające na celu przyspieszenie dekarbonizacji gospodarki, biorąc pod uwagę doświadczenia krajów wiodących.

Słowa kluczowe:

dekarbonizacja, innowacje energetyczne, Przemysł 5.0, zrównoważony rozwój, regresja wielowymiarowa

Bibliografia

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Kravchenko, M., Kopishynska, K., Trofymenko, O., Pyshnograiev, I., & Boiarynova, K. (2025). Ramy modelowania dekarbonizacji gospodarki w oparciu o innowacje energetyczne w kontekście Przemysłu 5.0 i zrównoważonego rozwoju: perspektywa międzynarodowa. Problemy Ekorozwoju , 20(1), 207–220. https://doi.org/10.35784/preko.6255

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##