The importance of continuing research during the demolition of architectural wooden architecture on the example of pens from Kaniczek translocated into 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka
Anna Maślak
Ethnographic Museum of the Marie Znamierowska-Prüfferowej in Torun; Department of Architecture and Ethnographic Parks (Poland)
Abstract
'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka is Poland's only open-air museum that has been dedicated to construction of the rural, associated with olęder settlement. Currently, its research range covers an area of Lower Vistula Valley.
Existing conservation measures, which main task is to protect architectural monuments in situ, however, is not always sufficient or possible. Preserved until today, very few examples of this construction are threatened by the progressive deterioration leading to their elimination from the Vistula landscape. The creation of a museum in the open air and translocation of these precious relics is actually the only chance for their continued survival.
As a preliminary point, I will briefly present the characteristics of the 'olęder' settlement in the Lower Vistula Valley and the concept of 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka along with attempts to establish a new branch of the Museum.
The purpose of this article is to highlight the importance of supporting architectural research during the demolition of wooden architecture on the example of pens in Kaniczek translocated into 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka. Initially, the concept of conservation project was discussed, developed on the basis of architectural research conducted before demolition. These studies were conducted using a non-invasive method, making it difficult to access all components and places. Supplementing the research during the demolition shed a new light on conservation issues. The summary of activities related to the translocation will show the last phase of facility construction.
Keywords:
architectural research, translocation, wooden architecture, settlements 'olęder'References
[2] Baranowski I. Wsie holenderskie na ziemiach polskich. Przegląd Historyczny, t. 19, z. 2, 1915, s. 64-82.
[3] Ciesielska K. Osadnictwo „olęderskie” w Prusach Królewskich i na Kujawach w świetle kontaktów osadniczych, w: Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza, t. 4, z. 2, 1958, s. 217-256.
[4] Lipińska B. Żuławy wiślane, ochrona i kształtowanie zabytkowego krajobrazu, Gdańsk, 2011.
[5] Stankiewicz J. Zabytki budownictwa i architektury na Żuławach. Rocznik Gdański, t. 15-16, 1956-1957.
[6] Znamierowska-Prüfferowa M., Tubaja R. Przymuzealny skansen toruński i inne muzea skansenowskie realizowane i planowane w województwie bydgoskim, w: Muzea skansenowskie w Polsce, Poznań 1972, s.195-235.
[7] Tubaja R., Park Etnograficzny w Kaszczorku. Oddział Muzeum Etnograficznego w Toruniu, w: Biuletyn SMWP, nr 6, 2003, s. 97-106.
[8] Maślak A., Tyczyńska E. Olęderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce jako forma ochrony architektury z terenu Doliny Dolnej Wisły, w: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego na terenie województwa Kujawsko-Pomorskiego, doświadczenie, stan obecny, perspektywy, Bydgoszcz 2014, s. 262-273.
[9] Birecki P. Gmina Wielka Nieszawka. Szkice z dziejów, Wielka Nieszawka 2010.
[10] Prarat M. Koncepcja Olęderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce. Głos w dyskusji o roli skansenów w ochronie architektury drewnianej, w: „Ochrona zabytków”, t. 61, nr 1-4, 2013, s. 233-261.
[11] Prarat M. Znaczenie badań historyczno-architektonicznych w procesie translokacji zabytków architektury drewnianej na teren muzeum pod otwartym niebem na przykładzie dokumentacji zagrody Gutowo 38, powiat toruński, w: Rocznik Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, t. III, Sierpc 2012, s. 45-65.
[12] Prarat M., Schaaf U. Wyniki badań historyczno-architektonicznych zagrody nr 4 w Niedźwiedziu, pow. Świecie – przyczynek do dyskusji nad metodyką badań drewnianej architektury wiejskiej dla celów konserwatorskich, w: Wobec zabytku... Tradycje i perspektywy postaw. Studia dedykowane pamięci prof. Jerzego Remera, Toruń 2010, s. 277-294.
[13] Prarat M. Próba zarysowania specyfiki badań architektonicznych budowli drewnianych na przykładzie analizy substancji i struktury wieńcowych chałup podcieniowych na obszarze Dolnej Wisły, w: Badania architektoniczne, historia i perspektywy rozwoju, Toruń 2015.
[14] Prarat M. Badania architektoniczne zagrody Kaniczki 21 z 1757 r. powiat Kwidzyński, w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Toruń 2011.
[15] Maślak A., Prarat M., Stawowska S. Inwentaryzacja pomiarowo-rysunkowa zagrody Kaniczki 21 z 1757 r. powiat kwidzyński, Toruń 2011, w zbiorach MET.
[16] Maślak A., Tyczyńska E. Wywiad przeprowadzony z potomkami rodziny Becher, maszynopis w zbiorach archiwum Muzeum Etnograficznego w Toruniu, 2015.
[17] Wernicke H. Bauernhauser der Marienwerder Niederung und die Geschichte ihren Bewohner. Zeitschrift des Historischen Vereins für Reg.-Bez. Marienwerder, H. 50, 1912, s. 8.
[18] Kloeppel O. Die bauerliche Haus-Hof und Siedlungsanlage im Weichsel – Nogat Delta, Danzig 1924, s. 125-182.
[19] Brykowska M. Metody pomiarów i badań zabytków architektury, Warszawa 2003.
Authors
Anna MaślakEthnographic Museum of the Marie Znamierowska-Prüfferowej in Torun; Department of Architecture and Ethnographic Parks Poland
Statistics
Abstract views: 245PDF downloads: 121
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Budownictwo i Architektura supports the open science program. The journal enables Open Access to their publications. Everyone can view, download and forward articles, provided that the terms of the license are respected.
Publishing of articles is possible after submitting a signed statement on the transfer of a license to the Journal.
