Copyright protection of the 20th century cultural heritage
Article Sidebar
Open full text
Issue No. 3 (2017)
-
Protection of contemporary cultural goods in Lodz planning documents - defining the resource and rules of protection
Maria Dankowska7-18
-
Conservation issues and assumptions for the protection of objects of the former KL Auschwitz-Birkenau
Jolanta Banaś-Maciaszczyk, Rafał Pióro19-28
-
Copyright protection of the 20th century cultural heritage
Wojciech Kowalski29-44
-
The legacy of post-war architecture in Poland as a record of political, social and economic changes
Małgorzata Rozbicka45-68
-
Protection of cultural goods in the 2nd half of the XXth century in Silesia. Urban design, architecture, sculpture, mural
Helena Jadwiszczok-Molencka, Jacek Molencki69-85
-
How young can a monument be? The normative premises of stating the "validity" of immovable monuments
Marek Świdrak87-94
-
Authenticity versus sharing. Boundaries of compromises in the preservation of the former Auschwitz-Birkenau camp
Anna Łopuska95-106
-
Evaluation of the value of modernism monuments from the 1st half of the XXth century. Proposals of the classification methods
Jakub Lewicki107-124
-
Modernism as a particularly important Polish 20th century heritage. Criteria for selection and protection of modernist resource on the example of Stalowa Wola architecture
Grażyna Stojak125-131
-
Searching for criteria for the evaluation of modern wall paintings in historic churches in Poland
Małgorzata Korpała133-145
-
Industrial heritage - unwated heritage - unknown heritage
Jacek Dąbrowski147-160
-
Legacy of modernity in Japan - categories of valuation and examples
Waldemar J. Affelt161-178
-
Monuments of modernism as a defined resource of architectural heritage in the context of post-war facilities protection
Maciej Czarnecki179-186
Main Article Content
DOI
Authors
Abstract
Author has analysed chosen national and international acts and came to conclusion that no definition specifying places of memory as objects of legal protection had yet been adopted in these regulations. However this in no way means that places of memory remain completely outside legal area, although they are covered by the legal system of heritage protection merely within the framework of general definition of heritage. In particular, to be qualified as monuments these places have to meet standard criteria of “historical value or significance”. Only under some legal systems such general provisions are supplemented by special laws that define legal protection of these places either by specifying their type or by indicating specific objects.
As an example of the first approach English Law can be given, where battlefields are subject to listing in the special Historic England’s Register of Historic Battlefields. The latter solution has been applied, for example, in Germany and Poland. In German law, one can refer to, eg., law of the land of Saxony, which designates as protected objects the synagogues in Dresden and Gorlitz, the sites of the old synagogues in Chemnitz and Leipzig, and former concentration camps. The Polish Act on the Protection of the Former Nazi Extermination Camps expressly mentions eight such camps.
In the conclusion author sees the need of elaboration of legal definition of places of memory which could be based on the existing doctrine indicating that such places are peculiar combinations of tangible and intangible elements that together are important not only for specific communities but often have much broader significance and concern for all humanity, and therefore are part of the world’s cultural heritage. Such definition could be incorporated to the 1972 UNESCO Convention or at earlier stage to the Operational Guidelines connected with this act.
Keywords:
References
Barta J., Markiewicz R. (red.), Komentarz. Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2011.
Barta J., Markiewicz R., Studium pt: Problemy prawa autorskiego związane z rewaloryzacją zabytkowych budowli. Kwartalnik Prawa Prywatnego 1993.
Barta J., Markiewicz R., Muzea a nowe prawo autorskie. ZN UJ Opuscula Musealia, z. 8, 1996.
Cour d’Appel de Paris, 11 julliet 1990, 146 R.I.D.A. 1990.
Dreier T., La restauration des objets d’art. Aspects juridiques et étiques. The Restoration of Works of Art. Legal and Ethical Aspects. Etudes en droit de l’art., t. 5. Schulthess Zürich 1995.
Dreier T., Restoration and Moral Rights under Comparative Law. [w:] La restauration des objets d’art. Aspects juridiques et étiques. The Restoration of Works of Art. Legal and Ethical Aspects. Etudes en droit de l’art. t. 5. Schulthess Zürich 1995.
Forder CC., Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III? International Journal of Cultural Property 1994, t. 3, nr. 2.
Katalog wystawy: Ceramika secesyjna z kolekcji Pawła Banasia, Marka Kieszkowskiego i Andrzeja Ryszkiewicza. Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 1989.
Kopff A., Utwór architektoniczny i jego autorstwo, Nowe Prawo 1970, nr 7/8.
Korpal G., Artystyczny aspekt procesu konserwacji. [w:] B. Szmygin (red.), Współczesne problemy teorii konserwacji w Polsce. Warszawa – Lublin 2008.
Korpal G., Wokół kreacji. [w:] E. Szmit-Naud, B. J. Rouba, J. Arszyńska (red.), Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji. Warszawa–Toruń 2012.
Kowalski W., Prawna problematyka konserwacji zabytków. [w:] B. Szmygin (red.), Współczesne problemy teorii konserwacji w Polsce, Warszawa–Lublin 2008.
Kowalski W., Wartość jako kryterium kwalifikacyjne zabytku w prawie wewnętrznym i międzynarodowym, [w:] B. Szmygin (red.): Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy, Politechnika Lubelska, PKN ICOMOS, Lublin–Warszawa 2015.
Kowalski W., Wartość zabytku a wartości jego adaptacji modernizacji w świetle prawa autorskiego oraz prawa dziedzictwa kulturowego. Wzmocnienie ochrony czy konkurencja tych wartości? [w:] B. Szmygin (red.), Ochrona wartości w procesie adaptacji zabytków, PKN ICOMOS, Warszawa – Lublin 2015.
Kowalski W., A Comparative Law Analysis of the Retained Rights of Artists. 38 Vanderbilt Journal of Transnational Law 2005, Nr 4.
Kowalski W., Conservation of Works of Art under Polish Copyright Law. Art, Antiquity and Law, t. 4, no 2, 1999.
Kowalski W., Konserwacja dzieł sztuki a prawo autorskie, [w:] Materiały konferencji: Drogi Współczesnej Konserwacji. Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja, Akademia Sztuk Pięknych. Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Kraków 2001.
Kowalski W., Konserwacja dzieł sztuki a prawo autorskie, [w:] Materiały konferencji: Drogi Współczesnej Konserwacji. Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja. Akademia Sztuk Pięknych. Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Kraków 2001.
Kowalski W., Ograniczenia prawne zmiany estetyki zabytku w trakcie jego konserwacji i restauracji, [w:] E. Szmit-Naud, B. J. Rouba, J. Arszyńska (red.), Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, Warszawa – Toruń 2012.
Kowalski W., Ograniczenia prawne zmiany estetyki zabytku w trakcie jego konserwacji i restauracji. [w:] E. Szmit-Naud, B. J. Rouba, J. Arszyńska (red.), Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, Warszawa – Toruń 2012.
Kowalski W., Prawna problematyka konserwacji zabytków. [w:] B. Szmygin (red.), Współczesne problemy teorii konserwacji w Polsce, Warszawa–Lublin 2008.
Kowalski W., Prawno-autorskie aspekty ochrony dziedzictwa kulturowego. Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne. Tom 2. PZPN, Poznań 2013.
Kowalski W., Szmelter I., Wystawiennictwo sztuki nowoczesnej a ochrona integralności utworów. Muzealnictwo, t. 49, 2008.
Mała Encyklopedia PWN, Warszawa 1992.
Niżankowska A. M., Prawo do integralności utworu. Wolters Kluwer business, Warszawa Kraków 2007.
Orzeczenia S.A. w Warszawie z dnia 20 lutego 1997 roku., sygn: ACr 23/97, LEX nr 512150, cyt., za J. Barta, R. Markiewicz (red.), Komentarz.
Orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 października 1997 roku, sygn: I Aca 447/97, cyt. za J. Barta, R. Markiewicz (red.), Komentarz.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 styczna 1979 r., I CR 393/78, LEX nr 64058.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 1936 roku, sygn: I K 336/36, LEX nr 575018, J. Barta, R. Markiewicz (red.), Komentarz.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1953 roku, sygn: II C 834/52, cyt. za J. Barta, R. Markiewicz (red.), Komentarz.
Trib. adm. de Grenoble, 18 février 1976, 91 R.I.D.A. 1977.
Trib. de Gr. Inst. de Paris, 4 avril 1990, 145 R.I.D.A 1990.
Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 roku. DU 2003, nr 162, poz. 1568 z późn. zm.
Ustawa z dnia 10 lipca 1952 roku o prawie autorskim, DU 1952, nr 34, poz. 234.
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., o prawie autorskim i prawach pokrewnych. D. U. 1994, nr 24, poz. 83, z późn. zm.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2000 roku o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, DU 2000, nr 53, poz. 637.
van de Wetering E., Intimidatie tactiek Goldreyer werkt in Nederland niet. NRC Handelsblad, 9 XII 1991.
Article Details
Wojciech Kowalski, Faculty of Law and Administration, University of Silesia
prof. dr hab., ukończył studia wyższe na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu
Jagiellońskiego, a związany jest z Uniwersytetem Śląskim, gdzie przeszedł wszystkie etapu kariery
naukowej uzyskując w 2005 roku tytuł naukowy profesora. Opublikował łącznie ponad 100 artykułów
w tym około połowę w językach obcych. Jest także autorem lub współautorem 10 monografii, z których
cztery ukazały się w języku angielskim. W ramach podanych liczb ponad 80 artykułów oraz wszystkie
monografie dotyczą prawa ochrony dóbr kultury.
Wygłosił referaty na ponad 100 konferencjach w kraju i zagranicą oraz prowadził gościnne
wykłady, między innymi, w Nowym Jorku, Paryżu, Manchesterze, Weimarze, Berlinie, Warwick,
Edynburgu, Mińsku, Londynie, Wiedniu, Windsorze, Waszyngtonie, Toledo, Oxfordzie, Tartu, Wilnie,
Moskwie, Athens (Georgia, USA), Hadze, Sofii, Tokio, Nashville, Heidelbergu, Aberdeen, Hamburgu,
Hiroszimie, Maastricht, Palermo i Santiago de Compostela. Na szczególną uwagę wśród nich
zasługuje cykl wykładów wygłoszonych w 2001 roku w Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego,
opublikowanych następnie w odrębnym tomie wykładów Akademii pt: Restitution of Works of Art
pursuant to Private and Public International Law. Hague Academy of International Law, Recueil des
cours, Vol. 288. Matrinus Nijhoff, Dordrecht, Boston, London 2002.
Jest członkiem ICOMOS, a w ramach tej organizacji członkiem założycielem Committee on
Legal, Administrative and Financial Issues. Przez szereg lat był także współredaktorem kwartalnika:
Art, Antiquity and Law.
W okresie od 1991 do 1994 pełnił funkcję Pełnomocnika Rządu RP do Spraw Polskiego
Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, był wiceprzewodniczącym Komitetu Dziedzictwa Kulturowego
Rady Europy w Strasbourgu. Przez drugą kadencję jest członkiem Komisji Dyscyplinarnej przy
Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego. Od 1998 roku jest także związany z Ministerstwem Spraw
Zagranicznych RP, gdzie sprawuje funkcję Pełnomocnika Ministra ds. Restytucji Dóbr Kultury.
