Polish Memorial Places - changes in interpretation and problems of protection in the 21st century

Jakub Lewicki


Department of Conservation of Monuments and Landscape Protection Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-1766-659X

Abstract

The paper discusses the concept of the place of memory, its scope, and associated associations and social in subsequent historical periods. Changes in understanding this term and different shaping of different places of memory in subsequent historical periods were also presented, as well as different interpretations of events that commemorated, which influenced their different organization and different social perception.
Analyzing the functioning of Polish places of memory in the twentieth century should be noted frequent and profound changes their meaning and social acceptance. Interpretation of events and forms of commemoration was dependent on the current social and political situation. Even a small change in the political situation caused significant changes in the interpretation of memorial sites and their propaganda. Nevertheless, places of memory have become important carriers of memory. Their manifestations were very innovative memorial projects both in the form of monuments (monuments in given concentration camps - Oświęcim, Majdanek, Treblinka), as well as great spatial compositions (new buildings commemorating the Warsaw ghetto), which were created after 1945.


Keywords:

Place of memory, interpretation of memory’s places, Polish memorial projects

Assman J., Pamięć zbiorowa i tożsamość kulturowa, Olsztyn 2003.
  Google Scholar

Bębenek S. T., Myślenie o przeszłości, Warszawa 1981.
  Google Scholar

Chomątowska B., Stacja Muranów, Warszawa 2016.
  Google Scholar

Ciołek G., Plapis W., Materiały do słownika twórców ogrodów polskich, Warszawa 1968.
  Google Scholar

Czy park w Woli Żelazowej jest pomnikiem Chopina. Odkrycie Ameryki, „Architektura i Budownictwo”, r. XIV, 1938, nr 11-12.
  Google Scholar

Dettloff P., Fabiański M., Fischinger A., Zamek królewski na Wawelu. Sto lat odnowy (1905-2005), Kraków 2005.
  Google Scholar

Florescano E., Od pomnika władzy do historii wyjaśniającej [w:] Myślenie o przeszłości, Warszawa 1981.
  Google Scholar

Frycz J., Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795-1918, Warszawa 1975.
  Google Scholar

Gębczyńska-Janowicz A., Kształtowanie formy założeń pomnikowych w przestrzeni polskich miast od połowy XX wieku, „Czasopismo techniczne. Architektura”. r. 105, 2-A, Kraków 2008.
  Google Scholar

Grzesiuk-Olszewska I., Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995, Warszawa 1995.
  Google Scholar

Koło Architektów Polskich, „Czasopismo Techniczne”, r. XXXVIII, 1920, nr 8, 25 IV.
  Google Scholar

Konkurs, „Czasopismo Techniczne”, R. XXXIX, 1921, nr 9-10, 10/25 V.
  Google Scholar

Kopówka E., Plan kamieni symbolicznych, Treblinka 2014.
  Google Scholar

Kula M., Nośniki pamięci historycznej, Warszawa 2002.
  Google Scholar

Kwiatkowski T., Nijakowski L. M., Szacka B., Szpociński A., Między codziennością a wielką historią. Druga wojna światowa w pamięci zbiorowej społeczeństwa polskiego, Warszawa 2010.
  Google Scholar

Lewicki J., Konflikt o zabytki i miejsca pamięci czyli o nowo-starym postrzeganiu przeszłości w Europie Środkowej i Wschodniej po 1989 roku, „Porównania-Comparisons-Srawnienija-Porovnání-Vergleiche”, t. XIII, Materiały z konferencji „Kultura sytuacji postkolonialnej. Europa Środkowa i Wschodnia po roku 1989”, Poznań 2013.
DOI: https://doi.org/10.14746/p.2013.13.10991   Google Scholar

Lewicki J., Perspektywy ochrony światowego dziedzictwa w Polsce - czyli Tentative List i propozycje możliwych do zgłoszenia kandydatur wpisów na Listę Światowego Dziedzictwa, „40 lat Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce – dokonania i perspektywy”, nr 4, Warszawa 27-28 kwietnia 2017, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Politechnika Lubelska, Warszawa 2017.
DOI: https://doi.org/10.24358/ODK_2017_04_13   Google Scholar

Majewski A., Wawel. Dzieje i konserwacja, Warszawa 1993.
  Google Scholar

Nicieja S. S., Hejke K., Tam gdzie lwowskie śpią Orlęta, Warszawa 2001.
  Google Scholar

Nijakowski L. M., Baron Münhausen czyli o polskiej polityce pamięci, „Przegląd polityczny”, t. 75, 2006.
  Google Scholar

Nowa S., Ciągłość i zmiana tradycji kulturowej, Warszawa 1976.
  Google Scholar

O konkursie Zułowskim, „Architektura i Budownictwo”, r. XI, 1935, nr 12.
  Google Scholar

Olczyk E., Druga wojna światowa w świadomości współczesnych Polaków, Warszawa 1978.
  Google Scholar

Olesiuk D., Kokowicz K., „Jeśli ludzie zamilkną, głazy wołać będą...”. Pomnik ku czci ofiar Majdanka, Lublin 2009.
  Google Scholar

Polkowski F. K., Właściciel szafarz ogrodu w mieście a twórcy krajobrazu, „Arkady”, r. II, 1936.
  Google Scholar

Rozstrzygnięcie konkursu na odbudowę Zułowa, „Arkady”, r. II, 1936.
  Google Scholar

Sawisz A., Szacka B., Czas przeszły i pamięć społeczna, Warszawa 1990.
  Google Scholar

Szacka B., Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006.
  Google Scholar

Szacka B., Przeszłość w świadomości inteligencji polskiej, Warszawa 1983.
  Google Scholar

Taborska H., Art in Places of Death: Polish Signs of Memory in the Nazi Death Camps. „Kultura Współczesna”. 4, 2003; Muzea w poobozowych miejscach pamięci: tożsamość, znaczenia, funkcje, T. Kranz (red.), Lublin 2017.
  Google Scholar

Taborska H., Miasto, które nie zginęło. Ludność cywilna Warszawy 1939-1945 i pomniki jej poświęcone, Warszawa 2014.
  Google Scholar

Traba R., Symbole pamięci: II wojna światowa w świadomości zbiorowej Polaków. Szkic do tematu, „Przegląd polityczny”, t. 75, 2006.
  Google Scholar

Wawel narodowi przywrócony. Odzyskanie zamku i jego odnowa 1905-1939, Kraków 2005.
  Google Scholar

Zawadka A., Upamiętnianie Treblinki [w:] Treblinka: historia i pamięć, E. Kopówka (red.), Siedlce 2015.
  Google Scholar


Published
2018-02-28

Cited by

Lewicki, J. (2018). Polish Memorial Places - changes in interpretation and problems of protection in the 21st century. Protection of Cultural Heritage, (5), 103–113. https://doi.org/10.35784/odk.862

Authors

Jakub Lewicki 

Department of Conservation of Monuments and Landscape Protection Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0003-1766-659X

historyk architektury i konserwator zabytków, prof. nauk technicznych, dr hab. w dziedzinie architektury i urbanistyki o specjalizacji historia architektury i konserwacja zabytków, kierownik Zakładu Konserwacji Zabytków i Ochrony Krajobrazu UKSW, wykłada historię architektury i konserwację zabytków. Autor ponad 140 publikacji z zakresu konserwacji zabytków i historii architektury oraz licznych niepublikowanych prac będących efektem badań terenowych. Wiceprezes Sekcji Polskiej DOCOMOMO (International Working Party for Documentation and Conservation of Buildings, Sites and Neighbourhoods of the Modern Movement). Od marca 2017 roku Mazowiecki wojewódzki Konserwator Zabytków.



Statistics

Abstract views: 191
PDF downloads: 131